Filipinler’in tropikal sularında, hafıza kaybına yol açabilecek tehlikeli bir madde olan domoyik asit üreten alg türleri keşfedildi. Araştırmacılar, Luzon adasındaki deniz çiftliklerinden alınan midye ve istiridye örneklerinde, toksin üreten Pseudo-nitzschia cinsi diatom türlerini tespit etti. Bu durum, bölgede yaşayan ve deniz ürünlerini temel gıda kaynağı olarak tüketen topluluklar için ciddi bir tehdit oluşturuyor.
Diatomlar, su altı ekosistemlerinin temel taşlarından biri olan tek hücreli alglerdir ve genellikle zararsızdır. Ancak Pseudo-nitzschia gibi bazı türler, domoyik asit üreterek insan sağlığını tehdit edebilir. Bu toksin, özellikle midye, sardalya ve hamsi gibi deniz ürünlerinde birikerek tüketildiğinde amnezik kabuklu deniz ürünleri zehirlenmesine (ASP) yol açabiliyor. Belirtileri arasında kusma, ishal, kısa süreli hafıza kaybı ve ölüm riski bulunuyor.
Filipinler’de yapılan araştırmalar, Pseudo-nitzschia pungens ve Pseudo-nitzschia brasiliana türlerinin ilk kez tespit edildiğini ortaya koydu. Science Alert’te yer alan habere göre; özellikle P. brasiliana, Luzon adasındaki Pagbilao Körfezi’nden alınan örneklerde saptandı ve bu, tropikal bölgelerde bu türün yaygın olduğunu gösteriyor.
Araştırmacılar, Manila ve çevresindeki illere midye sağlayan Bacoor Körfezi’ndeki Sotto’nun Tahong Çiftliği gibi önemli deniz ürünleri merkezlerinde daha sıkı bir izleme yapılması gerektiğini belirtti. Ayrıca Pagbilao Körfezi’ndeki istiridye çiftliklerinde de benzer toksin riskine dikkat çekiliyor.
Bilim insanları, toksin seviyelerinin artışında insan faaliyetlerinin etkili olduğunu vurguladı. Özellikle tarım ve sanayi atıklarının neden olduğu su kirliliği, zararlı alg patlamalarının (HAB) daha sık görülmesine yol açıyor. Bu patlamalar, deniz ürünleri tüketimi açısından büyük bir risk oluşturuyor.
Geçmişte, 1987 yılında Kanada’nın Prince Edward Adası’nda domoyik asit içeren midyelerin tüketilmesi sonucu üç kişi hayatını kaybetmiş ve 100’den fazla kişi hastaneye kaldırılmıştı. Filipinler gibi deniz ürünlerinin temel gıda kaynağı olduğu bölgelerde ise benzer bir olayın yaşanması büyük bir tehlike yaratabilir.
Araştırmacılar, bu toksin üreten alglerin yayılımını izlemek ve deniz ürünlerinde domoyik asit seviyelerini düzenli olarak kontrol etmek için yeni stratejiler geliştirilmesi gerektiğini ifade etti. Bu, hem yerel toplulukların sağlığını korumak hem de deniz ürünleri endüstrisinin sürdürülebilirliğini sağlamak için hayati önem taşıyor.
