Genel Sağlık Sigortası (GSS), Türkiye’deki tüm vatandaşları kapsayan zorunlu bir sağlık sigortasıdır. Sağlık hizmetlerinden yararlanmak için, ekonomik durum ve isteğe bağlı olarak sağlık sigortası yapılması zorunludur. GSS, işveren emrindeki çalışanlar, BağKur’lular, kamu çalışanları, isteğe bağlı sigortalılar ve belirli grupları kapsar. Gelir testi, sosyal güvencesi olmayan vatandaşların gelirine göre prim ödeme durumlarını belirler; düşük gelirli vatandaşların primleri devlet tarafından karşılanır. GSS süreci, sigortalı işe başlayanlar veya ödeme gücü olmayanlar için otomatik olarak başlar.
BAŞVURU VE ÖDEME NASIL YAPILIR
Gelir testi yaptırmak isteyen vatandaşlar, ikamet ettikleri il/ilçedeki Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakfına (SYD) bizzat başvurarak veya e-Devlet üzerinden başvuru yapabilirler. GSS primleri, banka veznelerinden, internet bankacılığı, banka ATM’leri ve PTT şubeleri aracılığıyla ödenebilir. Ayrıca, genel sağlık sigortalılarının tescil ve borç durumu e-Devlet üzerinden görüntülenebilir ve kredi kartı ile prim borçları ödenebilir.
AYLIK 600 TL ÖDEME
Gelir testi sonucuna göre, aile içindeki gelirin kişi başına düşen aylık tutarı brüt asgari ücretin üçte birinden (6.667,5 TL) az olan vatandaşların GSS primleri devlet tarafından karşılanmaktadır. Brüt asgari ücretin üçte biri üzerinde geliri olanlar, aylık brüt asgari ücretin yüzde 3’ü (600,08 TL) oranında prim ödeyerek sağlık hizmetlerinden yararlanabilirler. Ancak, Genel Sağlık Sigortası yalnızca üniversite ve devlet hastanelerinde geçerli olup, özel hastanelerde ve kuruluşlarda kullanılamaz.
103.9 MİLYAR BORÇ
“Herkese sağlık güvencesi” uygulaması ile sosyal güvencesi olmayan vatandaşlar, aylık sadece 600,08 TL GSS primi ödeyerek sağlık hizmetlerinden yararlanabiliyor. Bu kapsamda, ödeme gücü olmayan 6.1 milyon kişinin GSS primleri devlet tarafından karşılanıyor. 2024 yıl sonu itibarıyla toplam ödemenin 103.9 milyar TL olması bekleniyor.
KARARNAME ÇIKARILACAK
Hükümet, ödeme gücü olmayan vatandaşların sağlık hizmetlerinden yararlanabilmesi için geriye dönük GSS borçlarına yönelik ya silme ya da erteleme yöntemlerini devreye soktu. Sabah gazetesinden Önder Yılmaz’ın haberine göre, 2012 yılına ait borçlar 2022’de, 2013 yılına ait borçlar ise 2023’te çıkarılan af düzenlemeleriyle silindi. Ayrıca, 10 yıllık borçlar için Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi ile erteleme kararı alındı.
400 BİN KİŞİYİ ETKİLEYECEK
Önümüzdeki hafta TBMM’ye sunulacak olan Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’na ait yasa teklifinde, 2014 yılına ait GSS borçları için af düzenlemesi yapılacak. Bu düzenleme kapsamında, ödeme gücü bulunmayan 400 bin vatandaşın toplamda 250 milyon TL’yi aşan borçları silinecek.
10 YIL BORCU OLANLAR ERTELENECEK
Aralık ayında çıkarılması beklenen Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi ile, geçim sıkıntısı çeken milyonlarca vatandaşın 2015 yılından itibaren biriken milyarlarca TL’lik GSS borçları bir yıl daha ertelenecek. Kulislere yansıyan bilgilere göre, borç yükünü hafifletecek bu kararnamenin aralık ayında yayımlanması bekleniyor.
ÇALIŞMAYANLARIN PRİM ÖDEMESİ VE 2015 SONRASI UYGULAMA
Çalışmayan kişilerin, kendi primlerini dışarıdan ödemesi gerekmektedir. Ödeme yapılmadığı takdirde, her ay sigorta borcu çıkar ve gelir testi yaptırılmadığında, o ay geçerli olan asgari ücretin yüzde 3’ü kadar GSS primi borcu birikir. GSS borcu zamanında ödenmezse, SGK icra veya haciz yoluyla borcu tahsil edebilir ve bu durumda sağlık hizmetlerinden faydalanılamaz. Ancak, 1 Ekim 2015 tarihinden itibaren, prim borçlarına bakılmaksızın GSS kapsamındaki kişilere sağlık hizmeti sunulmaktadır. Bu uygulama, Bakanlar Kurulu ve Cumhurbaşkanı Kararları ile her yıl tekrar edilmiş olup, son olarak 7977 sayılı Cumhurbaşkanı Kararı ile 31 Aralık 2024’e kadar uzatılmıştır. Böylece ödeme gücü olmayan vatandaşlar sağlık hizmetlerinden yararlanabilmektedir.
