Türkiye Büyük Millet Meclisi’ne (TBMM) sunulan yeni bir kanun teklifi, 25 yaşından büyük araçların trafikten çekilmesini ve bu araçların hurda teşviki ile yenilenmesini hedefliyor. Milliyetçi Hareket Partisi Kayseri Milletvekili İsmail Özdemir tarafından verilen teklif, yaşı büyük araçların geri dönüşüme kazandırılması amacıyla önemli düzenlemeler içeriyor. Önerilen düzenlemede, araçlarını geri dönüşüme veren vatandaşlara, Türkiye’de üretilmiş sıfır araçlar için Özel Tüketim Vergisi’nden (ÖTV) muafiyet sağlanması öngörülüyor.
ARAÇLARIN EKONOMİYE KAZANDIRILMASI AMAÇLANIYOR
Teklifte, özellikle 25 yaş ve üzeri araçların ekonomiye kazandırılması amaçlanıyor. Bu araçların geri dönüşüme verilmesiyle birlikte hem çevre kirliliği ile mücadele edilmesi hem de trafik güvenliğinin artırılması hedeflendiği iddia edildi. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre, 2023 yılı sonunda trafiğe kayıtlı araç sayısının 28 milyon 740 bin 492 olduğu, 2024 yılının ağustos ayında ise bu sayının 30 milyonu geçtiği belirtiliyor. Bu araçların yüzde 25’inin ise 21 yaşından büyük olduğu vurgulanarak, eski model araçların tamir ve bakım masraflarının yüksekliği, çevreye verdiği zararlar ve trafikteki güvenlik riski gündeme getiriliyor. Bu kapsamda, 25 yaş ve üzerindeki araçların geri dönüşüme kazandırılması gerektiği ifade ediliyor.
ŞOFÖR ESNAFI İÇİN VERGİ MUAFİYETİ
Meclis’e sunulan bir diğer teklif ise ticari araç alacak şoför esnafını ilgilendiriyor. Bu teklife göre, geçimini tek araçla sağlayan şoför esnafı, 10 yıl süreyle ticari faaliyetlerde kullanmak üzere alacağı yeni aracın ÖTV ve KDV’den muaf olmasını talep ediyor. Bu düzenleme, şoför esnafının ekonomik yükünü hafifletmeyi ve ticari araç alımını teşvik etmeyi amaçlıyor.
TESK BAŞKANI’NDAN HURDA ARAÇ ÇAĞRISI
Türkiye Esnaf ve Sanatkarları Konfederasyonu (TESK) Başkanı Bendevi Palandöken, geçtiğimiz aylarda hurda araç teşvikinin ticari araçlar için yeniden gündeme gelmesi gerektiğini vurgulamıştı. Palandöken, ülke genelinde 28 milyon 750 bine yakın araç bulunduğunu ve bunların yaş ortalamasının 14,5’in üzerinde olduğunu belirterek, ekonomik ömrünü tamamlamış, çevreye zararlı ve yakıt israfı yaratan eski araçların hurdaya çıkarılması gerektiğini ifade etti.
HURDA ARAÇ TEŞVİKLERİNİN GEÇMİŞİ
Hurda araç teşvikleri Türkiye’de ilk kez 2003 yılında uygulanmaya başlandı. Bu teşvik, belirli yaşın üzerindeki araçların trafikten çekilmesini sağladı ve yeni araç satışlarını artırdı. 2004 yılında sona eren ilk uygulama, 2010 ve 2011 yıllarında yeniden başlatıldı. Bu dönemde, özellikle 3.5 ton ve üzeri ticari araçlar teşvik kapsamına alındı. 2012 ile 2014 yılları arasında ise belirli model yılına ait araçların hurdaya ayrılmasıyla vergi ve ceza silme uygulamaları devreye girdi. 2018 ve 2019 yıllarında ise motorlu araçların hurdaya çıkarılması halinde, aynı cinsten yeni bir araç alımında ÖTV indirimi sağlandı. Ancak 2019 yılından sonra hurda araçlar için herhangi bir ÖTV indirimi uygulanmadı.
