Meteoroloji Genel Müdürlüğü, hava sıcaklıklarının cumartesi gününden itibaren batı kesimlerden başlayarak yurt genelinde 10 ila 15 derece, Karadeniz Bölgesi’nde yer yer 18 derece azalarak mevsim normalleri altına ineceğini duyurdu. Beklenen soğuk hava dalgası, hafta boyunca etkili oldu. TÜBA Çevre, Biyoçeşitlilik ve İklim Değişikliği Çalışma Grubu Üyesi Prof. Dr. Doğan Yaşar, konuyla ilgili açıklamalarda bulundu. Sert soğuklar lan nina kışı olarak adlandırılıyor. Peki, La Nina nedir, etkisi nasıl olur? La Nina kışı nasıl geçer? İşte merak edilenler…
‘İNANILMAZ BİR SOĞUK VAR’
Bu sene sert kışın erken geldiğini belirten Prof. Dr. Doğan Yaşar, “Kış bu yıl oldukça erken geldi. Özellikle İzmir’de bugün itibarıyla havalar oldukça soğuk. İzmir’in kasım ayı sıcaklığı ortalama 14 derece. Bugünlerde 7,5- 8 derecelere kadar düştü. İnanılmaz bir soğuk var. Bütün Türkiye çok soğuk. Tüm Türkiye’ye kar çok erken geldi. Ankara ve Van gibi çok erken kar yağdı. Bu sürpriz değil. Bu yıl kışın sert geçeceğini ABD’nin Ulusal Okyanus ve Atmosfer Dairesi (NOAA) açıkladı. 2024 yılının başından itibaren mayıs dışındaki bütün aylar, ortalamanın üzerine geçti” dedi.
‘YAĞIŞLI BİR YIL GEÇİRECEĞİMİZE İNANIYORUM’
La Nina’yla soğukların etkili olduğunu belirten Prof. Dr. Yaşar, “Son 50-60 yılın son soğuk zamanlarından biri olacağını düşünüyorum. Verilere göre öyle gözüküyor. Öte yandan barajlarımız çok boşaldı. Bugün Tahtalı Barajı yüzde 11’lere düştü. Ciddi bir düşüş. Bu soğumanın ardından şubattan sonra tekrar yağışların normale döneceğine inanıyorum. Sonrasında şahane yağışlı bir yıl geçireceğimize inanıyorum. Şu an kar yağışı var. Bu da çok güzel. Bizi rahatsız ediyor ama en azından yer altındaki suyu besleyecek” dedi.
LA NİNA NEDİR, ETKİSİ NASIL OLUR?
Bir La Nina yılı boyunca, kış sıcaklıkları Güney’de normalden daha sıcak ve Kuzey’de normalden daha soğuktur. La Nina ayrıca daha şiddetli bir kasırga mevsimine de yol açabilir. La Nina sırasında, Pasifik kıyılarındaki sular daha soğuktur ve normalden daha fazla besin içerir.
La Nina döneminde, Orta Pasifik Okyanusu’nun doğu ekvator kısmındaki deniz yüzeyi sıcaklığında normalden 3–5 °C arasında düşüş meydana gelmektedir. La Nina’nın ortaya çıkması genellikle beş aydan daha uzun sürmektedir. Pasifik üzerinde bulunan basınç sistemlerine etki eden La Nina, Türkiye üzerinde direkt etki gösteremez fakat Pasifik üzerinde gösterdiği etki dolaylı yoldan Türkiye’yi de etkisi altına alır.
La Nina, El Nino olayının tam tersi etkilere sahiptir. Alize rüzgârları normaldekinden çok daha sert ve güçlü esebilir. Bu durumda Güney Amerika’nın batı kıyılarına yakın bölgelerde denizin yüzeyindeki sıcak su normaldekinden daha fazla batıya yani Asya kıtasına doğru taşınır. Böylece okyanusun derinlerinden yüzeye doğru çıkan soğuk su, Güney Amerika’nın batı kısımlarında birikir. Sonuçta Pasifik Okyanusu’nun doğu kısımlarında deniz suyu sıcaklığının normal koşullardakinden birkaç santigrat derece düşük olmasına yol açar.
