İsrail ordusunun Esad’ın düşmesinden beri Suriye genelinde 300’den fazla hava saldırısı düzenlediği haberlerinin ardından, İsrail’in Suriye ile sınırındaki Golan Tepeleri’nde yer alan ve 1973’ten beri askerlerden arındırılmış olan tampon bölgeyi aşarak Suriye’ye girdiği haberleri basına yansıdı.
İsrail ordusu Suriye Devlet Başkanı Beşşar Esad rejiminin devrilmesinden sonra son 48 saatte Suriye’deki stratejik askeri hedeflere yaklaşık 480 saldırı gerçekleştirildiğini duyurdu. Ordu 15 geminin demirli olduğu El Bayda ve Lazkiye kentindeki limanların vurulduğunu doğruladı.
Öte yandan İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, sosyal medya hesabından paylaştığı bir görüntülü açıklamada, Şam’ı ele geçiren Suriyeli muhalifleri “Esad’ın izinden gidip İran’ın ülkeye yerleşmesine izin vermeyin” sözleriyle uyardı.Netanyahu, “Eğer rejim İran’ın Suriye’de kendisine yer bulmasına ya da İran silahlarının Hizbullah’a iletilmesine izin verirse ya da bize saldırırsa, güçlü bir yanıt veririz ve bedeli ağır olur” dedi. Netanyahu, “Önceki rejimin başına gelenler bu seferkinin de başına gelir” ifadelerini kullandı.
Maxar Technologies tarafından 10 Aralık 2024’te yayınlanan uydu görüntüsünde Lazkiye limanındaki hasarlı gemiler görüntülendi. Suriye İnsan Hakları Gözlemevi, Esad hükümetinin devrilmesinden bu yana düzenlenen hava saldırılarıyla “Suriye’deki en önemli askeri tesislerin yok edildiğini” belirtiyor
Suriye geçici hükümetinin yeni Başbakanı olarak seçilen Muhammed El Beşir, Al Jazeera televizyonuna verdiği ilk röportajda, “Şimdi bu halkın istikrar ve huzurun tadını çıkarma zamanı” dedi. Suriye’nin yeniden inşa edileceğini belirten El Beşir, “Ülke kalkınmaya ve yeniden yapılanmaya doğru gidiyor. İstikrara doğru gidiyor” dedi.
SANA haber ajansının geçtiği görüntülerde ise geçici başbakan Muhammed el-Beşir’in Şam’da kabine toplantısına başkanlık ettiği görüldü
ABD Merkez Kuvvetler Komutanlığı (CENTCOM), Yemen’deki İran destekli Husilerin Aden Körfezi’nden geçen ABD gemilerine yönelik saldırı gerçekleştirdiğini açıkladı. CENTCOM’dan yapılan yazılı açıklamada, saldırıların ABD bayraklı 3 ticari gemi ve onlara eşlik eden USS Stockdale (DDG 106) ve USS O’Kane (DDG 77) savaş gemilerini hedef aldığı bildirildi. ABD savaş gemilerinin birden fazla tek yönlü saldırı dronu (OWA UAS) ve bir adet gemisavar seyir füzesini (ASCM) başarıyla etkisiz hale getirdiği kaydedilen açıklamada, “Saldırılar sonucunda hiçbir gemi zarar görmemiş, hiçbir sivil ya da askeri personel yaralanmamıştır” ifadelerine yer verildi. ABD ordusunun kendi savaş gemileri ile askeri personelinin yanı sıra sivil gemilerin ve mürettebatının güvenliğini sağladığı vurgulanan açıklamada, saldırılara verilen yanıtın “ABD’nin personelini, bölgesel ortaklarını ve uluslararası deniz taşımacılığını İran destekli Husilerin saldırılarına karşı korumaya yönelik süregelen kararlılığını yansıttığı” ifade edildi.
Beyaz Saray Sözcüsü Karine Jean-Pierre, Suriye’de geçiş sürecinde Suriye halkına destek olmak için ellerinden geleni yapacaklarını belirterek, ülkedeki tüm gruplarla temas halinde olduklarını kaydetti. Washington Beyaz Saray Sözcüsü Jean-Pierre, günlük basın brifinginde, Suriye’deki gelişmelere ilişkin değerlendirmelerde bulundu.
ABD Başkanı Joe Biden ile Ulusal Güvenlik Danışmanı Jake Sullivan’ın son açıklamalarını hatırlatan Jean-Pierre, Suriye’de geçiş süreciyle ilgili gelişmeleri yakından takip ettiklerini söyledi. Beyaz Saray Sözcüsü, “Suriye halkına bu geçiş sürecinde destek olmak için elimizden geleni yaparken, arabulucular da dahil olmak üzere Suriyeli tüm gruplarla temas halindeyiz.” dedi.Jean-Pierre, Heyet Tahrir Şam’ın (HTŞ) söylemlerinin farkında olduklarını, takip ettiklerini ancak daha önemlisi bu geçiş sürecinde HTŞ’nin ve diğer unsurların eylemlerine bakarak ilerleyeceklerini ifade etti.
ABD Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Matthew Miller, “Suriye içinde iktidarı ele geçirenler, her şeyden önce kontrol ettikleri bölgelerde buldukları kimyasal silahları güvence altına almak ve imha etmekle yükümlüdür.” dedi.Suriye’deki muhaliflerin Heyet Tahrir Şam’ın (HTŞ) liderliğinde ele geçirdiği topraklarda kimyasal silah stoklarının olmasının “kuvvetle muhtemel” olduğuna işaret eden Miller, “Elbette henüz bunların tam envanterine sahip olmayabilirler. Şam’ı sadece birkaç gündür kontrol ediyorlar.” dedi.
İsrail’in, 8 Aralık’ta Beşşar Esad rejiminin düştüğü Suriye’yi hedef alan yoğun hava saldırıları ve işgaline ilişkin uluslararası tepkiler devam ediyor.BM Suriye Özel Temsilcisi Geir O. Pedersen, İsrail’in, Suriye’de 61 yıllık Baas rejiminin devrilmesinin ardından Golan Tepeleri’ndeki tampon bölgeyi işgal etmesinin, 1974’te İsrail ile Suriye arasında imzalanan Kuvvetlerin Ayrıştırılması Anlaşması’nın ihlali olduğunu belirtti.İslam İşbirliği Teşkilatı (İİT), yaptığı yazılı açıklamada, İsrail ordusunun Suriye’deki altyapıyı hedef alan saldırıları ve sınırdaki tampon bölgesini işgal etme girişimini kınadı.
Arap Birliğinden yapılan yazılı açıklamada, Suriye’deki gelişmeler “modern tarihinin en önemli anlarından biri” şeklinde nitelendirildi.Açıklamada, İsrail’in işgal girişimine ilişkin ise şunlar kaydedildi:”İsrail’in (işgalci güç) Suriye içinde yaşanan gelişmelerden yararlanarak, hukuka aykırı şekilde Golan’da ek topraklar işgal etmesini ve Suriye ile 1974’te imzalanan ayrılma anlaşmasını feshetmesini kınıyoruz.”
Katar Dışişleri Bakanlığı yaptığı yazılı açıklamada, İsrail’in Suriye’yle sınır bölgesinde bulunan tampon bölgeyi ele geçirmesini tehlikeli bir gelişme, Suriye’nin egemenliği ve toprak bütünlüğü aleyhinde açık bir saldırı şeklinde değerlendirdi.Mısır Dışişleri Bakanlığından yapılan yazılı açıklamada, İsrail’in tampon bölgeyi ele geçirmesinin Suriye topraklarının işgali anlamına geldiği belirtildi.
Suudi Arabistan Dışişleri Bakanlığından yapılan yazılı açıklamada, Tel Aviv’in tampon bölgeyi ele geçirerek ve Suriye’ye saldırılar düzenleyerek uluslararası hukuku ihlal ettiği ifade edildi.Kuveyt Dışişleri Bakanlığından yapılan açıklamada da İsrail güçlerinin Suriye sınırındaki tampon bölgeyi işgal etmesi şiddetle kınandı.Libya’nın Arap Birliği Daimi Temsilciliğinden yapılan açıklamada, Libya’nın Arap Birliği’ni İsrail’in Suriye’de işgal ettiği toprakları genişletmesi konusunun görüşüleceği olağanüstü toplantıya davet ettiği belirtildi.
İngiltere Dışişleri Bakanlığı, İsrail ordusunun Suriye’deki son gelişmeleri bahane ederek işgal altında tuttuğu Golan Tepeleri’ndeki tampon bölgeyi ele geçirmesiyle ilgili, “Pozisyonumuz nettir, Golan Tepeleri işgal altındaki topraklardır ve İsrail’in burayı ilhak etmesini tanımıyoruz.” açıklamasını yaptı.
Canlı Anlatım Özeti