Köpekler, kimileri tarafından ‘insanın en sadık dostu’ olarak da bilinir… Peki, köpeğinizle konuşabildiğinizi hiç düşündünüz mü? ABD’li bilim insanları, yaptıkları çalışmalarda önemli yol katetti…
Köpeklerin sesli düğme panelleri (soundboard) kullanarak insanlarla iletişim kurabildiği ve hatta iki kelimelik kombinasyonlar oluşturabildiği ortaya çıktı. Bu çığır açıcı bulgu, hayvan-insan iletişimi alanında önemli bir adım olarak değerlendiriliyor.
Son yıllarda, binlerce köpek ses panellerindeki düğmelere basarak insan sözcüklerini veya ifadelerini üretecek şekilde eğitildi. Hatta bazı köpekler, sosyal medyada ünlü hale geldi. Ancak bilim insanları, bu ‘konuşan’ köpeklerin düğmelere rastgele mi bastığını, yoksa kasıtlı mı hareket ettiğini netleştirememişti.
152 KÖPEĞİN 195.000 DÜĞME BASIŞI ANALİZ EDİLDİ
UC San Diego Karşılaştırmalı Biliş Laboratuvarı’ndan Federico Rossano liderliğindeki bir araştırma ekibi, 21 ay boyunca 152 köpeğin yaptığı 195 bin düğme basışını analiz etti. Çalışmanın sonuçlarına göre, köpeklerin düğmelere rastgele basmadığı ve belirli iki düğme kombinasyonlarının anlamlı olduğu kanıtlandı.
EN SIK KULLANDIKLARI KELİME VE KOMBİNASYONLAR
Araştırmada, köpeklerin en sık kullandığı düğmelerin temel ihtiyaçlarına yönelik olduğu belirlendi. Örneğin, “dışarı”, “ödül”, “oyun” ve “tuvalet” düğmeleri sıkça kullanıldı. Ayrıca “dışarı + tuvalet” veya “yemek + su” gibi kombinasyonların da rastlantısal olmadığı, köpeklerin bu kombinasyonları anlamlı bir şekilde kullandığı görüldü.
Öte yandan, köpeklerin davranışlarının sahiplerinden farklılık gösterdiği de ortaya çıktı. Örneğin, köpeklerin “Seni seviyorum” düğmesine çok daha az sıklıkla bastığı görüldü. Bu durum, köpek sahiplerinin duygusal bağlılık konusunda düşündüklerinden farklı bir tablo çizebilir.
ARAŞTIRMALAR BOYUT DEĞİŞTİRECEK
Araştırmacılar, köpeklerin ses panellerini sadece ihtiyaçlarını ifade etmek için değil, aynı zamanda geçmişte yaşanan olaylara veya gelecekteki durumlara atıfta bulunmak için kullanıp kullanamayacağını da araştırmayı planlıyor. Federico Rossano, “Eğer köpekler bu panelleri kayıp bir oyuncağı ifade etmek ya da geçmişte yaşanan bir olayı anlatmak için kullanabilirse, hayvan zekâsı ve iletişimine bakışımız kökten değişebilir” dedi.
KÖPEKLERLE İLETİŞİMDE YENİ DÖNEM
Çalışmanın sonuçları, sesli düğme panellerinin köpeklerin ihtiyaçlarını daha hassas bir şekilde ifade etmelerini sağlayabileceğini gösteriyor. Rossano, “Köpekler zaten bazı ihtiyaçlarını iletiyor, ancak bu paneller sayesinde ‘dışarı + park’ ya da ‘dışarı + plaj’ gibi daha kesin ifadeler kullanabilirler” diye ekledi.
Bu araştırma, Scientific Reports dergisinde yayımlandı ve insan-hayvan iletişimi konusunda yeni ufuklar açabilecek potansiyele sahip.