KPMG Türkiye’nin “KPMG Perspektifinden Birleşme ve Satın Alma Trendleri 2024” raporunu açıkladı. Sonuçlara göre, Türkiye’de birleşme ve satın alma işlem adedinde düşüş yaşansa da işlem hacminde rekor bir artış görüldü.
Türkiye’de değeri açıklanan işlemler dikkate alındığında 2024 Kasım sonu itibarıyla işlem hacmi geçen yılki seviyesi olan 2,7 milyar dolara kıyasla ciddi bir artış göstererek 5,5 milyar dolar olarak gerçekleşti. Değeri açıklanmayan işlemlerle birlikte tahmini toplam işlem hacmi geçen yılın aynı dönemine kıyasla yaklaşık 2,1 milyar dolar artış göstererek 9,4 milyar dolar oldu.
424 BİRLEŞME VE SATIN ALMA OLDU
Buna karşın işlem adedinde aynı döneme kıyasla bir miktar düşüş yaşandı. 2024 Kasım sonu itibarıyla toplam işlem adedi 424 olarak gerçekleşirken geçtiğimiz yılın aynı döneminde gerçekleşen işlem adedi 486’ydı.
TEKNOLOJİ, MEDYA, ENERJİ, OTOMOTİV…
2025 yılı için iyimser beklentilerini koruyan KPMG Türkiye; teknoloji, medya ve telekomünikasyon, enerji ve endüstriyel üretim ve otomotiv sektörlerine olan ilgi ile beraber hem işlem hacminin hem de işlem adedinin artmasını bekliyor.
DÜNYADA İŞLEM ADEDİ AZALDI
Raporda yer alan 2024 verilerinin ilk 11 ay değerlendirmesine göre, dünyada ise birleşme ve satın alma işlemleri hacmi 2023 yılının ilk 11 ayında 2,4 trilyon dolar seviyesindeyken 2024 yılının aynı döneminde 2,7 trilyon dolara yükseldi. İşlem adetleri açısından 2023 yılının ilk 11 ayında yaklaşık 51 bin işlem gerçekleşirken 2024 yılının aynı döneminde yaklaşık 44 bin işlemle sınırlı kaldı.
RİSK İŞTAHI AZALDI
Yatırımcıların risk iştahındaki daralma, piyasanın yüksek riskli yatırımlara kıyasla güvenli limanlara yönelmesine neden oldu.
Piyasanın risk iştahındaki daralmaya paralel olarak, işlem adedindeki düşüşün temel nedeni daha küçük hacimli startup ve risk sermayesi yatırımlarının geçtiğimiz yıla kıyasla bir miktar düşüş göstermesi oldu. 2024 yılı hem dünyada hem de Türkiye’de daha büyük ölçekli yatırımların öne çıktığı bir yıl oldu. Bu eğilim, global piyasalarda yatırımcıların risk algısını yeniden değerlendirdiğine ve belirsizliklerin yoğun olduğu bir ekonomik iklimde güvenli liman arayışına işaret etti.
TEK MEGA İŞLEM HEPSİBURADA
Türkiye’de 2023 yılında herhangi bir mega işlem (değeri bir milyar dolar ve üzerindeki işlem) gerçekleşmezken, 2024’te e-ticaret devi Hepsiburada’nın Kazakistan’lı Kaspi.kz tarafından 1,1 milyar dolar bedel ile satın alınması ilk 11 ay itibarıyla gerçekleşen tek mega işlem oldu. Bu işlem, Türkiye’nin teknoloji ve e-ticaret ekosistemindeki know-how ve stratejik konumunu destekler nitelikte. Buna ek olarak, açıklanan işlem hacmi bazında ilk 10 işlemdeki 3 işlem ile enerji, 2 işlem ile de teknoloji, medya ve telekomünikasyon sektörleri öne çıktı.
INSIDER’A 500 MİLYON DOLAR YATIRIM
Aynı sektördeki bir diğer önemli işlem ise ABD merkezli finansal yatırımcı General Atlantic’in Insider’a yaptığı 500 milyon dolarlık yatırım oldu. Bu işlem, Türkiye’den çıkan pazarlama teknolojileri alanında dünya sahnesinde lider konumda bulunan Insider’ın küresel yatırım çevreleri tarafından da gelecek vizyonu ve planlarını ortaya koyması için desteklendiğini kanıtladı.
ENERJİDE SES GETİREN YATIRIMLAR
2024 yılı, enerji sektöründe önemli satın almalarla dikkat çekti. Bu sektörde gerçekleşen yılın en büyük işlemi, Birleşik Krallık merkezli ACG Metals’in Polimetal Madencilik’i 225,5 milyon dolara satın alması oldu. Bir önemli işlem de Palmet Enerji’nin Zorlu Enerji Dağıtım’ı 200 milyon dolar karşılığında satın alarak bu alandaki etkinliğini arttırması oldu. Sektördeki hareketlilik bununla da sınırlı kalmadı; Doğan Holding, Gümüştaş Madencilik’in yüzde 75 hissesini 123 milyon dolara satın alarak 2024 yılının öne çıkan işlemlerinden birine imza attı. İşlem değeri açıklanmasa da yıl içinde dikkat çeken bir başka hamle ise Zeren Grup’un Türkiye Petrolleri’nin yüzde 100 hissesini satın alması oldu. Bu işlemler, tıpkı global piyasadaki trendlerde olduğu gibi enerji sektörünün yatırımcılar için cazibesini koruduğunu gösterdi.
YABANCILARIN TAŞIMACILIK, İLAÇ VE OTOMOTİV İLGİSİ
Yabancı yatırımcıların tercih ettiği diğer sektörler taşımacılık, ilaç ve sağlık ve endüstriyel üretim ve otomotiv oldu
2018 yılında Türkiye’nin lojistik devi Un-Roro’yu satın alarak sektöre ve ülkeye olan ilgisini kanıtlamış Danimarka’lı DFDS, Kasım 2024’te Ekol Transport’un yüzde 100 hissesini 253,6 milyon dolar bedel ile satın alarak yılın önemli işlemlerinden birini gerçekleştirdi. Fransa menşeili Curium Pharma ise Nisan 2024’te ilaç ve sağlık alanında faaliyet gösteren Eczacıbaşı Monrol’un yüzde 50 hissesini 121,8 milyon dolar karşılığında satın aldı. ABD’li Quexco ise Eylül 2024’te Mutlu Akü’yü Güney Afrika’lı Metair’den 110 milyon dolar bedel ile satın aldı.
TOSYALI’DAN ÖNEMLİ BİR SATIN ALMA
Tosyalı Holding’in Baştuğ Metalurji’yi satın alması işlem bedeli açıklanmasa da yılın önemli işlemlerinden biri olarak öne çıktı
Tosyalı Holding, Baştuğ Metalurji’nin yüzde 100 hissesini satın alarak endüstriyel üretim alanında önemli bir satın alma gerçekleştirdi. Bu işlem, Tosyalı’nın çelik sektöründeki üretim kapasitesi ve pazar payını artırarak bölgesel liderliğini güçlendirmesi için önemli bir adım olarak değerlendiriliyor.
TMT sektöründe gerçekleşen en büyük 10 işlem içerisinde yer alan Hepsiburada ve Insider’a ek olarak, bu sektörde gerçekleşen diğer önemli işlemler arasında Spyke Games’in Birleşik Krallık kökenli Moon Active’den almış olduğu 50 milyon dolarlık erken aşama yatırımı ve bulut tabanlı çözümler sunan girişim Bulutistan’ın yüzde 65 hissesini Sabancı Holding’in teknoloji kuruluşu olan DxBV’nin 39 milyon dolar bedel ile satın alması oldu.
ABD İŞLEM ADEDİNDE İLK SIRADA
2024’ün ilk 11 ayında işlem adedi bazında ABD 14 işlemle lider konumda yer alırken, Fransa, Almanya ve Hollanda 7’şer işlemle öne çıkan ülkeler arasında yer aldı. Bu ülkeleri Birleşik Krallık 5 işlem, İsveç, İtalya ve Birleşik Arap Emirlikleri ise 4’er işlemle takip etti.
İşlem hacmi açısından ise Kazakistan, Hepsiburada işlemi sonucunda yaratmış olduğu 1,1 milyar dolarlık işlem hacmiyle ilk sırada yer alan ülke olurken, onu 747,2 milyon dolarlık açıklanan işlem hacmiyle ABD takip etti. Birleşik Krallık ise bu dönemde 290,5 milyon dolarlık işlem hacmi ile öne çıkan bir diğer ülke oldu.
OYUNDA YATIRIM MERKEZİ TÜRKİYE
2024 yılının ilk 11 ayında Moon Active, Spyke Games’in yüzde 14,3 hissesini 50 milyon dolara satın alarak sektörün en dikkat çeken işlemlerinden birine imza attı. Bunun yanı sıra, Cypher Games ABD’li Raine Group liderliğinde Singapurlu, İtalyan ve Türk yatırımcıların katıldığı yatırım turunda toplam 10 milyon dolarlık yatırım aldı. Yıl boyunca Mage Games, Grand Games, Pine Games dâhil olmak üzere toplam 17 oyun girişimi yatırım aldı. Bu gelişmeler Türkiye’nin oyun ekosisteminin küresel pazardaki güçlü konumunu koruduğunu destekler nitelikte.
2025 İÇİN BEKLENTİLER
KPMG Türkiye’nin 2025 yılına yönelik beklentileri şöyle sıralandı:
• Teknoloji ve yapay zekânın çeşitli endüstri çözümlerine uygulanması sonucunda teknoloji destekli savunma sanayi, ilaç ve sağlık ve biyoteknoloji çözümlerine küresel bazda yoğun yatırımcı ilgisi.
• Global trendlerle paralel olarak enerji, TMT ve dijital dönüşüm odaklı teknolojiler alanında birleşme ve satın alma faaliyetlerinin hızlanması.
• Sürdürülebilirlik stratejileri çerçevesinde, yerli şirketlerin birleşme ve satın alma işlemlerinin hız kazanması.
• Türkiye’de uygulanacak yatırımcı dostu para politikalarının sürdürülmesi sonucunda güven ortamının sürekliliğinin sağlanarak uluslararası sermaye ve yatırımcı ilgisinde artış.
• Özellikle oyun, yazılım, yapay zekâ ve veri analitiği alanlarındaki girişimlerin, Türkiye’nin bölgesel teknoloji merkezi olma potansiyelinden faydalanarak yatırımlarında artış bekleniyor.
patronlardunyasi.com