İZMİR- Hayat pahalılığı ve ekonomik krizin giderek derinleştiği Türkiye’de, günden güne artan zamlardan kuruyemiş fiyatları da etkilendi. Karışık çerezin ortalama fiyatı içeriğine göre değişirken, içerisinde uygun fiyatlı kuruyemişler bulunan karışık çerezin 260 TL’den başladığı görüldü. Yine içeriğe göre bu fiyat göre bu fiyat 600 TL’ye kadar çıkabiliyor. Fiyatların geneline bakıldığında ise 4 kişilik bir aile için ortalama çerez fiyatı 150 ile 400 TL arasında değişiyor. Ortalama fiyatların durumu nedeniyle yılbaşı gecelerinin vazgeçilmez atıştırmalığı kuruyemiş, bu yıl beklenen ilgiyi görmedi. Her yıl yılbaşı alışverişlerinin odağı olan ve binlerce insanın ziyaret ettiği Kemeraltı Çarşısı’ndaki tezgahlarda da geçtiğimiz yıllara göre bir sessizlik hakim. Dükkanların önündeki kuyruklar ise eskisi kadar uzun değil.
Meyve fiyatlarında da durum çok farklı değil. Yıl içerisinde en çok zamanlanan meyve ise kış aylarının vazgeçilmezi mandalina oldu. Geçtiğimiz kasım ayında kilosu 15 TL’den satılan mandalina yüzde 233’lük artışla 50 TL’ye yükseldi. Kemeraltı Çarşısı içerisinde bulunan Havra Sokağı’ndaki tezgahlarda da portakal ve mandalina için ortalama fiyat 35 ile 50 TL arasında değişiyor.
‘ENFLASYON ETKİLİ OLDU’
Esnafa göre sokaklarda “kuru kalabalık” söz konusu. Alım gücünün düşmesine dikkat çeken bir çarşı esnafı, “Kuruyemişçilerin takvimsel olarak önemli saydığı günler bayramlar ve yılbaşı. Yılbaşı öncesi de tıpkı bayram arifesi gibi yoğun iş yaptığımız günlerdi. Artık son 1-2 yılbaşıdır bu kesildi. Yılbaşından önce kurulan pazarlar da bunda etkili. İnsanlar pazardan alışveriş yapmayı tercih ediyorlar. Ancak ne olduğu belli olmayan denetimsiz ürünler de alabiliyorlar. Dükkanlara denetim yapılıyor ama pazarlarda bu yok. Ama insanlar uygun fiyatlı olduğu için oraya yöneliyor. Diğer yandan enflasyon etkili. Kirasını zor ödeyen adam sırf yılbaşı diye kuruyemiş, çerez almaktan geri duruyor. Alanların çoğunluğu da kredi kartına yükleniyor” dedi.
‘KURUYEMİŞ TEKELLERİ…’
Bir başka esnaf ise kuruyemiş satan zincir marketlerin küçük esnafı olumsuz etkilediğini dile getirerek, “Satışların düşmesinde kuruyemiş tekelleri de etkili. Üretici köylüden yüksek tonajlı mal çekip üstüne sadece kavurup fahiş fiyatla toptancı olarak bizim gibi küçük esnaflara veriyorlar. Önce piyasayı bu şekilde yükseltiyorlar daha sonra böyle özel günlerde açtıkları perakende satış noktalarında yükselttikleri piyasa fiyatının altında ürünler satarak bizim işimizi etkiliyorlar. Bakın birçok kuruyemiş satan zincir marketin önünde kuyruk var. Oralarda kuyruk oluşurken küçük esnaflar sinek avlıyor” diye konuştu.
Kurukahveciler ve Kuruyemişçiler Esnaf Odası Başkanı İlyas Gönen
‘GEÇEN SENE 1 KİLO ALAN BU SENE YARIM KİLO ALIYOR’
Gazete Duvar’a konuşan Kurukahveciler ve Kuruyemişçiler Esnaf Odası Başkanı İlyas Gönen, “Geçen yıllara nazaran fiyatların artmasından ve ekonomik koşullardan işlerde düşüş söz konusu. Geçen sene 1 kilo alan bu sene yarım kilo alıyor, yarım kilo alan 250 gram almayı tercih ediyor. Herkes gücü kadar almaya başladı. Ekonomik koşulların getirdiği şartlardan dolayı alamıyor. Herkes evinde geçirmeye yöneliyor ama yine de satışlarda düşüş var. Esnafın eski hali kalmadı” dedi. Zincir marketlerin ve pazarların etkisine de değinen Gönen, “Hipermarketlerde kuyruk var. Hepimiz görüyoruz. Hipermarketlerin bu kadar çok olduğu yerde küçük esnaf nasıl iş yapacak. Esnaf olarak bizler yüzde 99 kart, yüzde 1 peşin parayla çalışıyoruz. Oralarda ücretli olan ambalaj, poşet gibi ürünler üstelik bizde ücretsiz. Bunun yanında tağşişli mallar da çıktı” ifadelerini kullandı. Yetkililere çağrıda bulunan Gönen, “Yeni yılda esnafa güzel yaptırımlar uygulanmasını ve müjdeler verilmesini bekliyoruz. Bizi yönetenler de bizi biliyor. Biz de onlardan müjde bekliyoruz. Duvara çarpmayalım” dedi.
