Türkiye’de gıda fiyatları son dört yılda eşi benzeri görülmemiş oranda arttı. Peki bu artış mutfağa nasıl yansıyor? BBC, 5 yemek üzerinden ürünlerin fiyat değişimini ve yemeklerin maliyetindeki değişimi inceledi.
BEĞENDİLİ KEBAP
2021’de 4 kişilik beğendili kebap yapım maliyeti 40 lira 27 kuruştu. Bugün 256 lira 65 kuruş. 3 yıl öncesine göre yüzde 537 daha pahalı. Malzemelerin fiyat değişimi şöyle:
HAMSİLİ PİLAV
2021’de 4 kişilik hamsili pilavın yapım maliyeti 55 lira 10 kuruştu. Bugün 324 lira 23 kuruş. 3 yıl öncesine göre yüzde 488,4 daha pahalı. Malzemelerin fiyat değişimi şöyle:
MENEMEN
2021’de 4 kişilik menemenin yapım maliyeti 9 lira 98 kuruştu. Bugün 61 lira 46 kuruş. 3 yıl öncesine göre yüzde 515,8 daha pahalı. Malzemelerin fiyat değişimi şöyle:
TAVUK GÜVECİ
2021’de 4 kişilik tavuk güvecinin yapım maliyeti 35 lira 40 kuruştu. Bugün 206 lira 6 kuruş. 3 yıl öncesine göre yüzde 499 daha pahalı. Malzemelerin fiyat değişimi şöyle:
İZMİR KÖFTE
2021’de 4 kişilik İzmir köftenin yapım maliyeti 34 lira 3 kuruştu. Bugün 213 lira 29 kuruş. 3 yıl öncesine göre yüzde 521,8 daha pahalı. Malzemelerin fiyat değişimi şöyle:
Fiyatlar ve tarifler nasıl tespit edildi?
Yukarıdaki interaktif grafikte kullanılan yemekler, kırmızı et, beyaz et, balık, bakliyat ve farklı sebze türlerini içerecek şekilde seçildi.
Yemeklerin hazırlanmasında Kültür ve Turizm Bakanlığı’na ait Kültür Portalı’nın “Geleneksel Mutfak” bölümündeki tarifler ve miktarlar esas alındı.
Maliyet hesaplamasında tuz, karabiber ve su gibi her mutfakta bulunan, neredeyse hemen her yemekte kullanılan ve maliyetleri çok düşük olan malzemeler eklenmedi.
Fiyatlar içinse Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) enflasyon sepetinde kilogram bazında verdiği ücretler kullanıldı. Fakat TÜİK bu fiyatları Nisan 2022’den sonra yayımlamayı bıraktı.
Bu yüzden Ocak 2023 maliyetleri için et fiyatları Et ve Süt Kurumu’nun internet sitesinden, geri kalan malzemelerin fiyatları ise Şok marketlerinin internet sitesinde yer alan fiyatlardan hesaplandı.
Ocak 2024’te ise Et ve Süt Kurumu internet sitesinde fiyat yayımlamadı. Şok marketlerinin internet sitesinde de fiyatlar yurt dışından görüntülemez hale getirildi.
Bu nedenle Ocak 2024 fiyatları tamamen Migros’un internet sitesinden alındı.