Bosna Hersek’in Banja Luka şehrinde, anayasaya aykırı olmasına rağmen “Sırp Cumhuriyeti (RS) Günü” kutlamaları yapıldı.
Ülkedeki iki entiteden RS’de bulunan Banja Luka şehrindeki anayasaya aykırı “RS Günü” kutlamalarına Bosna Hersek Devlet Başkanlığı Konseyi Başkanı ve Sırp Üyesi Zeljka Cvijanovic, RS Ulusal Meclis Başkanı Nenad Stevandic, Sırbistan Başbakan Yardımcısı Aleksandar Vulin, Rusya’nın Saraybosna Büyükelçisi İgor Kalabuhov, bazı Bosnalı Sırp siyasiler ile RS emniyeti silahlı mensupları katıldı.
Kutlamalar sırasında caddelerde ve devlet kurumlarında RS bayrakları asılması dikkati çekti.
Törende RS Başkanı Milorad Dodik adına açıklama yapan RS İçişleri Bakanı Sinisa Karan, barış içinde ve birlikte yaşamak için mücadele ettiklerini öne sürdü.
Vulin ise Bosna Hersek’in yerine Sırbistan’ın, Dayton Barış Antlaşması’nın koruyucusu olduğunu iddia ederek, “Dayton olmadan Bosna olmaz.” ifadesini kullandı.
ANAYASAYA AYKIRI “RS GÜNÜ” KUTLAMALARINA TEPKİLER
Bosna Hersek Devlet Başkanlığı Konseyi Boşnak Üyesi Denis Becirovic, yaptığı açıklamada, kutlamaların yasalar çerçevesinde suç sayıldığını belirtti.
Becirovic, Bosna Hersek’te Birleşmiş Milletler’in en yüksek mahkemelerinin kararlarıyla alınmış tartışılmaz hukuki gerçekler olduğunu vurgulayarak, “Komşumuz Sırbistan yetkilileri, Bosna Hersek’in iç işlerine açıkça müdahale etmek ve Bosna Hersek Anayasa Mahkemesi’nin nihai ve bağlayıcı kararlarını baltalamak yerine, Dayton Barış Antlaşması’na saygı göstermekle yükümlüdürler.” değerlendirmesinde bulundu.
Bosna Hersek Savunma Bakanı Zukan Helez ise ülkedeki mahkemelerin etkinliklere katılanları yargılaması gerektiğini dile getirerek, “RS yönetiminin açıkladığı ayrılıkçı politika ve Sırbistan’ın Bosna Hersek’e karşı yürüttüğü saldırgan politikalar, uluslararası toplum tarafından tolere edilmesi durumunda, yeni bir çatışmaya uyanmak an meselesi.” ifadesini kullandı.
Bosna Hersek Yüksek Temsilcisi Christian Schmidt, RS’deki kutlamaların yasalara aykırı olduğunu aktararak, Bosna Hersek güvenlik güçlerinin gerekli önlemleri alması gerektiğini kaydetti.
ABD’nin Saraybosna Büyükelçiliğinin sosyal medya hesabından yapılan açıklamada da Bosna Hersek’teki herkesin yasalara uyması gerektiği, ABD’nin Dayton Barış Antlaşması karşıtı faaliyetlere karşı güçlü önlemler alacağı kaydedildi.
Öte yandan Bosna Hersek Dışişleri Bakanlığı, anayasaya aykırı “RS Günü” kutlamaları dolayısıyla Sırbistan’a nota verdi.
ANAYASAYA AYKIRI “SIRP CUMHURİYETİ GÜNÜ”
Bosnalı Sırplar, RS’nin kurulduğu 9 Ocak 1992 tarihini kutluyor ancak aynı tarih Boşnaklara yönelik soykırımın başlangıcı olarak kabul edildiği için ülkede tepkiyle karşılanıyor.
Ülkedeki en büyük Boşnak partisi konumundaki Demokratik Eylem Partisinin Genel Başkanı Bakir İzetbegovic’in 2015’te yaptığı başvuru üzerine 9 Ocak’ın yasallığını değerlendiren Anayasa Mahkemesi, bu günün kutlanmasının anayasaya aykırı olduğuna hükmetmiş ve bunun entite sınırları içinde yaşayan Sırp olmayan halklara karşı bir ayrımcılık olduğunu ifade etmişti.
Ayrılıkçı söylemleriyle tanınan Dodik ise 2016’da entite sınırları içinde bir referandum yapmış ve referandumda oy kullananların yüzde 99’u, 9 Ocak’ın “RS Günü” olarak kutlanması yönünde oy vermişti.
Bosna Hersek Anayasa Mahkemesi referandumu tanımamış ve bugünün kutlanmasına yönelik eylemlere yasak getirmişti.
Bosnalı Sırplar, bu karara rağmen 9 Ocak’ta “RS Günü” kutlamalarına devam ediyor.
