ORTAK SAVUNMA

1 Aralık 2024’te göreve gelen eski Portekiz Başbakanı Costa, AP’ye ilk kez hitap etti. Costa, AB’nin barışı korumak için kurulan bir Birlik olduğunu anımsatarak, Ukrayna’nın desteklenmesine ve uluslararası hukuka bağlılığı yineledi. Rekabet, yenilikçilik ve “hiçbir kesimi geride bırakmayan” bir AB bütçesi mesajları veren Costa, konuşmasında en fazla “ortak savunma” üzerinde durdu.

COSTA: “GENEL BİR ACİLİYET”

Costa, “Barışı korumak için kendi savunmamız, stratejik özerkliğimiz ve egemenliğimiz için daha fazla sorumluluk almamız gerekiyor. Bu nedenle 2014’ten beri ve özellikle 2022’den sonra üye devletler savunma bütçelerini artırıyorlar.” dedi.

AB kurumları arasında “genel bir aciliyet duygusu ve stratejik amacın” bulunduğunu belirten Costa, 3 Şubat’ta AB tarihinde ilk defa bir “savunma zirvesi” düzenleneceğini duyurdu.

“SAVUNMA VE REKABET” VURGUSU

Costa, zirveye AB kurumları ve liderlerinin yanı sıra NATO Genel Sekreteri Mark Rutte ve İngiltere Başbakanı Keir Starmer’in de davet edildiğini belirtti.

AB Konseyi Başkanı, “Savunma ve rekabet birbirini tamamlar, savunmaya entegre bir şekilde yatırım yaparken, güvenli bir Avrupa tedarik zinciri, ağ, enerji, özerklik ve yenilikçi bir endüstri inşa etmek ekonomilerimizi ve iş alanı oluşturmamızı canlandırabilir.” değerlendirmesinde bulundu.

KALLAS: “TRUMP BİZİ ELEŞTİRMEKTE HAKLI”

Avrupa Birliği (AB) Dış İlişkiler ve Güvenlik Politikası Yüksek Temsilcisi Kaja Kallas, Avrupa savunmasının güçlendirilmesi için yatırım, harcama ve işbirliğinin artırılmasına ihtiyaç olduğunu ifade ederek, “(ABD) Başkan Trump, yeterince harcama yapmadığımızı söylemekte haklı. Yatırım yapmanın zamanı geldi.” dedi.

Kallas, Brüksel’de düzenlenen Avrupa Savunma Ajansı (EDA) Yıllık Konferansı’nda konuşma yaptı. AB savunmasının güçlendirilmesine yönelik vizyon ve önceliklerini ortaya koyan Kallas, bunların Ukrayna’ya daha fazla destek, Birliğin savunma harcamalarını ve kabiliyetlerini geliştirmek ve müttefiklerle işbirliğini güçlendirmek olduğunu söyledi.

“SALDIRGANLARA TEHLİKELİ BİR SİNYAL”

Kallas, AB’nin kolektif savunma bütçesinin Rusya’nın çok gerisinde kaldığına dikkati çekerek savunma harcamalarında önemli bir artış çağrısında bulundu.

“Geçen yıl üye devletler Gayri Safi Yurt İçi Hasılası’nın (GSYİH) ortalama yüzde 1,9’unu savunmaya harcarken, Rusya yüzde 9’unu harcadı” diyen Kallas, savunma harcamalarının yetersiz olmasının “saldırganlara tehlikeli bir sinyal gönderdiği” uyarısında bulundu. Kallas, “Zayıflık, onları (düşmanları) davet eder. (ABD) Başkan Trump, yeterince harcama yapmadığımızı söylemekte haklı. Yatırım yapmanın zamanı geldi.” dedi.

Rusya’nın, ekonomisinin büyük bir kısmını askeri harcamalara ayırdığına dikkati çeken Kallas, “Putin, ofis bütçesinin üçte birinden fazlasını harcıyor. Herhangi bir durma ya da yavaşlama belirtisi göstermiyor. İnsanlar benim Rusya’ya karşı saldırgan bir tavrım olduğunu söylüyor, ben gerçekçi olduğumu söylüyorum.” diye konuştu.

“PUTİN’İN KONUŞTUĞU TEK DİL GÜÇ”

AB’nin yaptırım stratejisinin Rus ekonomisine “zarar verdiğini” ve Moskova üzerindeki ekonomik baskının devam edeceğini dile getiren Kallas, Rusya’ya yeni yaptırım paketi üzerinde çalıştıklarını duyurdu.

Kallas, “(Rusya Devlet Başkanı Vladimir) Putin’in konuştuğu tek dil, güç dilidir. AB’nin birlikte gücü vardır. AB üye ülkelerinin ekonomileri Rusya’nın ekonomisinden 17 kat daha büyüktür. Bizden birine saldırmadan önce kaybedeceğini ona göstermek için elini zorlamalıyız. Avrupa’nın gücünün temelinde siyasi ve ekonomik birliğimiz yatmaktadır.” değerlendirmesinde bulundu.

Rusya’ya karşı Avrupa’nın “daha fazlasını yapması gerektiğini” aktaran Kallas, “Rusya yenilmez değil. Ukrayna’daki sınırlı toprak kazanımları, sürdürülebilir olmayan yüksek kayıplar ve çökmekte olan ekonomiyle birlikte geliyor. Zaman, Rusya’nın yanında değil ama bizim de yanımızda olması gerekmiyor çünkü henüz yeterince çaba sarf etmiyoruz.” eleştirisinde bulundu.

“UKRAYNA BİZE ZAMAN KAZANDIRIYOR”

“Rusya hepimiz için varoluşsal bir tehdit oluşturuyor” diyen Kallas, üye ülkeleri Ukrayna’ya yardım ve mali desteği artırmaya çağırdı.

Kallas, “Ukraynalılar hem kendi özgürlükleri hem bizim özgürlüğümüz için savaşıyor. Bize zaman kazandırıyorlar.” diye konuştu.

Ukrayna’nın acil ihtiyaçlarının karşılanması için mühimmat ve hava savunma sistemlerinin daha hızlı teslim edilmesi ve Avrupa savunma sanayine daha fazla yatırım yapılması gerektiğini dile getiren Kallas, askeri üretimin ve hazırlığın arttırılmasının aciliyetine işaret etti.

“PARÇALANMIŞ SAVUNMA SANAYİSİNİ BİRLEŞTİRME” ÇAĞRISI

“Tek bir Avrupa ordusuna ihtiyacımız yok” diyen Kallas, bunun yerine 27 Avrupa ordusunun birlikte çalışabilmesinin önemli olduğunu ve bunun mümkün olabilmesi için “birleşik bir stratejiye ve daha güçlü bir endüstriyel işbirliğine ihtiyaç duyulduğunu” belirtti.

Kallas, AB’nin “parçalanmış savunma sanayisini birleştirme” çağrısı yaparak, Avrupa genelinde silah standardizasyonu yapılmasının maliyetleri düşüreceğini, birlikte çalışabilirliği arttıracağını ve üretimi hızlandıracağını savundu.

“DAHA DERİN İŞBİRLİĞİ”

AB’nin ABD, NATO ve İngiltere ile olan ilişkilerini “Avrupa’nın güvenliğinin temel taşı” olarak nitelendiren Kallas, Birliğin transatlantik savunma yükünü daha adil bir şekilde üstlenebilmesi için özellikle ABD ile “daha derin bir işbirliğine” ihtiyaç olduğunu kaydetti.

Kallas, NATO ile işbirliğinin öneminin altını çizerek AB’nin çabalarının İttifak’ın çalışmalarını “tekrarlamak yerine tamamlaması gerektiğini” ifade etti.