Muhafazakar politikacılar ve mali açıdan şahin ekonomistler tarafından uzun süredir savunulan Almanya’nın katı borçlanma kuralları, giderek artan sayıda eleştirmenin uzun zamandır gecikmiş olduğunu savunduğu bir revizyondan geçebilir.
2009’dan beri Almanya’nın bütçe açığını kontrol altında tutmaya yardımcı olan çerçevenin gevşetilmesiyle ilgili tartışmalar, ülke Şubat ayındaki ani seçimlere doğru ilerlerken yoğunlaştı. Kamuoyu yoklamalarında önde giden Hristiyan Demokrat şansölye adayı Friedrich Merz bile, altyapı, enerji ve savunma gibi alanlarda gereken büyük yatırımların finansmanına yardımcı olmak için daha fazla esnekliğe ihtiyaç olduğunu kabul etti.
Merz geçen hafta, hükümete ek hareket alanı sağlamak için borç freni olarak bilinen mekanizmayı değiştirmeye yönelik vurgularda bulundu. Bu, partisinin ülkenin temel yasasında yer alan ve daha önceki muhafazakar bir hükümet tarafından getirilen net yeni borçlanma sınırının dokunulmaz olduğu yönündeki uzun süredir devam eden duruşundan şaşırtıcı bir sapma anlamına geldi.
Merz, CDU/CSU blokunun seçimi kazanması durumunda, Bundestag çoğunluğunu güvence altına almak için en azından bir başka partiyle koalisyon kurması gerekeceğini biliyor.
Muhtemel ittifak ortakları olan Sosyal Demokratlar ve Yeşiller, artan borçlanmanın savunucuları ve Özgür Demokratlarla bu konuda yaşanan anlaşmazlık, Şansölye Olaf Scholz’un iktidar ittifakının bu ay dağılmasına yol açtı.
Siyaset, borç freninin gevşetilmesini zorunlu kılıyor
Berenberg Başekonomisti Holger Schmieding, “Borç freninin mevcut haliyle bir sonraki koalisyon müzakerelerinde hayatta kalma olasılığı çok düşük. Mevcut koalisyondaki deneyimlerinden sonra, Sosyal Demokratlar veya Yeşiller borç frenini reform etmeden başka bir koalisyona girmek için akıllarını kaçırmış olmalılar ve CDU bunu biliyor” değerlendirmelerinde bulundu.
Borç freni, yapısal bütçe açıklarını gayri safi yurtiçi hasılanın yüzde 0,35’iyle sınırlıyor. Ve ulusal acil durumlar veya durgunluklar sırasında istisnalara izin verse de, ülkenin muazzam yatırım ihtiyaçları göz önüne alındığında giderek daha uygunsuz olarak görülüyor.
Berlin merkezli bir düşünce kuruluşu olan Dezernat Zukunft’un tahminlerine göre, Almanya’nın altyapısını güncellemek, savunmasını güçlendirmek ve büyüme potansiyelini artırmak için 2025 ile 2030 yılları arasında yaklaşık 800 milyar euro (844 milyar dolar) ek harcamaya ihtiyaç duyuluyor.
Bu yatırımların neredeyse yarısı, hiçbir şekilde açık vermelerine izin verilmeyen bölgesel ve belediye yönetimlerinin sorumluluğunda.
