Asgari ücret zammıyla ilgili tartışmalar fırsatçıları harekete geçirdi. Kulislerde konuşulan zam oranlarını duyan fırsatçılar şimdiden ürettikleri mal ve hizmetlerin fiyatlarını arttırdı. Sözcü Gazetesi’ne konuşan iş insanları, “Asgari ücrete yüzde 25-30 civarında zam gelmesi bekleniyor. Bazı üreticiler işçilik maliyetlerindeki artışı ürünlerine yeni yılda tümden yansıtmak yerine bugünden taksitli zamlar yapmaya başladılar” dediler.
İlk etapta bu ay yüzde 10’luk zamların yapıldığını söyleyen iş insanları, asgari ücret görüşmelerinin başlayacağı önümüzdeki aralık ayında yüzde 10 civarında ikinci parti zammın yapılmasının planlandığını kaydetti.
YENİ ASGARİ ÜCRET NE KADAR OLACAK?
İş insanları, belirlenecek yeni asgari ücrete göre de ocak ayında ve gerekli görülmesi halinde şubat ayında iki zammın daha gündeme gelebileceğini belirttiler.
İş insanları, şunları söyledi:
“Bütün firmaların zamma başladığını söyleyemeyiz. Ancak şimdiden zam yapmaya başladığını bildiğimiz çok sayıda firma var. Gündeme gelen zam oranları özellikle küçük işletmeleri çok korkutuyor. Asgari ücret için 30 bin liralar, 35 bin liralardan bahsediliyor. Bu rakamların olacağını düşünmüyoruz. Ancak daha yüksek bir asgari ücret belirleme konusunda karar vericileri etkileyeceğini düşünüyoruz. Önümüzdeki yıl seçimin olmaması bizim için en büyük şans.”
İŞ DÜNYASININ ASGARİ ÜCRET TALEBİ: 22 BİN TL’Yİ AŞMASIN
İş insanları, yeni asgari ücretin 21 bin lira olmasını, 22 bin lirayı aşmamasını istiyor.
“ASGARİ ÜCRETTE ARA FORMÜLDE UZLAŞILABİLİR”
Müstakil Sanayici ve İşadamları Derneği (MÜSİAD) Başkanı Mahmut Asmalı, CNBC-e yayınında asgari ücrete ilişkin beklentisini açıklamış ve şu ifadeleri kullanmıştı:
“Türkiye’de maaşın yetmemesinin en büyük sebeplerinden biri kira. Hanehalkının harcamalarının yüzde 50’den fazlası konut, enerji ve gıda. Buralarda tedbir almalıyız. Büyükşehirlerde şu anki asgari ücretle geçinmek mümkün değil. 1+1 daireye 17 bin lira kira verince asgari ücretli bütün kazancını kiraya vermiş olacak. Bundan kaynaklı bölgesel asgari ücret uygulanabilir dedik.
Asgari ücrette oran soruluyor. Bizim önerimiz beklenen enflasyon rakamı üzerine refah payı eklenerek asgari ücret uygulamasına geçilmeli dedik. Geçen sene yüzde 33 beklenen rakamına göre artış olsaydı şu an yüzde 44’leri konuşuyoruz. Orada da bir yanılsama payı var. Ara bir formülde uzlaşılabilir. Aslolan çalışanların alım gücünü korumaktır. Hassas bir denge var, bunu korumak lazım. Asgari ücretteki artış bütün ücret grupları için baz teşkil ediyor. Mavi , beyaz yakalılara da minimum bu oranda vermek lazım. Beklenen enflasyon ile geçtiğimiz yılın enflasyonu arasında bir korelasyonla asgari ücret bulunabilir. Bazı sosyal destekler de verilebilir. Bu şekilde aradaki denge sağlanabilir.”
KONFEDERASYONLARDAN ASGARİ ÜCRET MESAJI
TÜRK-İŞ Genel Başkanı Ergün Atalay, HAK-İŞ Genel Başkanı Mahmut Arslan ve DİSK Genel Başkanı Arzu Çerkezoğlu, CHP Genel Başkanı Özgür Özel ile görüşerek, taleplerini aktardı.
Atalay, görüşme sonrasında yaptığı açıklamada, Arslan ve Çerkezoğlu ile bugün ve yarın Mecliste grubu bulunan siyasi partilerin grup başkanvekilleri ile TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu Başkanı Mehmet Muş’u ziyaret edeceklerini söyledi.
Konfederasyon genel başkanları olarak yaklaşık 4 ay önce bir toplantı yaptıklarını anlatan Atalay, bu toplantıda çalışma hayatının sorunlarını masaya yatırdıklarını dile getirdi. İşçi konfederasyonlarının sorunlarının da problemlerinin de aynı olduğuna işaret eden Atalay, sözlerini şöyle sürdürdü:
“Gündemimizde çalışma hayatı, ücret, emeklilerle ilgili sıkıntı var. Şimdi ülke gündemine asgari ücret geldi. 10 gün sonra başlayacak onunla ilgili sıkıntı da var. Ana meseleleri grup başkanvekilleri ile görüşeceğiz. Yaklaşık 4 aydır 3 konfederasyon olarak ülkenin değişik illerinde mitingler, paneller, seminerler yaptık. Talebimiz, bu sıkıntılarımızı ülkeyi yönetenlerin duymasıydı. Bugün de yarın da Mecliste grubu bulanan siyasi partilere bir daha en son şekliyle bu sıkıntıları anlatacağız. Ondan sonra ortaklaşa açıklama yapacağız. Ana problemlerimizden biri vergi. Ocak ayında aldığımızı, aralık ayında almıyoruz. Ocak ayında 15 ile başlıyor hemen nisana gelmeden 20’yi buluyoruz. Temmuza gelmeden 27’yi buluyoruz. 12 ay çalışıyoruz, 2 ay çalıştığımız vergiye gidiyor. Bu sürdürülebilir bir şey değil. Bunun değişmesi, düzeltilmesi lazım. İnsanların dayanma gücü kalmadı.”
Atalay, imkan olması dahilinde, 3 konfederasyonun da asgari ücret görüşmelerine katılmasını istediklerini belirterek, “Kanunun getirdiği zorunluluktan 2 dönemdir Asgari Ücret Tespit Komisyonunda 5 üyenin 4’ü asgari ücretli oluyor, bu yıl da öyle olacak. O 4 arkadaşımız oturup bir rakam tespit ediyorlar. O rakamı biz de kamuoyuna sunuyoruz. Görüşmeler başlasın, arkadaşlar rakamı tespit etsinler, o rakamı açıklarız.” değerlendirmesinde bulundu.
Asgari ücretin bir geçim ücreti olduğuna işaret eden Atalay, “İnsanların, insanca yaşayabileceği bir ücret olmalı. Asgari ücretliye tek kişi olarak bakılmamalı. Onun bir ailesi var; öyle bakmak gerekiyor. Bir senedir asgari ücrete zam gelmiyor ama enflasyon devam ediyor. Enflasyonun sebebi asgari ücret değilmiş; onun için insanca yaşayabilecek bir ücret getirirler. Komisyon kabul ederse, 3 arkadaş beraber ortaklaşa konuşuruz, bu ücret bir haftalık bir ücret bile değil.” ifadelerini kullandı.
“OLMASI GEREKEN RAKAMI, BÜTÜN KAMUOYUYLA PAYLAŞACAĞIZ”
DİSK Genel Başkanı Arzu Çerkezoğlu ise asgari ücret tespit komisyonunda yer almamalarına rağmen asgari ücretle ilgili bilimsel önerilerini ve politikalarını kamuoyuyla paylaştıklarını anlattı. İş yerlerinden alanlara kadar bir mücadele sürecini örgütlediklerini dile getiren Çerkezoğlu, sözlerini şöyle sürdürdü:
“Bu yıl da aynı şekilde kasım ayı sonunda son rakamlar, veriler üzerinden DİSK olarak açıklamamızı yapacağız. Türkiye’nin hem bir ‘asgari ücretler ülkesi’ olmaktan kurtarılması için yapılması gerekenleri hem de asgari ücretle ilgili olması gereken rakamı, genel bir çerçeve ve kriterler anlamında bütün kamuoyuyla paylaşacağız. Enflasyonun bu kadar yüksek olduğu, alım gücümüzün hızla gerilediği bir süreçte asgari ücreti enflasyonun sebebi olarak gören ve ‘ücretleri baskılayarak enflasyonu düşüreceğim’ iddiasında bir zihniyetle milyonlar açlığa ve yoksulluğa mahkum edilmiştir. Bu politikalardan vazgeçilmesi gereklidir.”
“DESTEK OLMAYA DEVAM EDECEĞİZ”
HAK-İŞ Genel Başkanı Mahmut Arslan ise Asgari Ücret Komisyonunun yapısının değiştirilmesi; daha katılımcı ve kapsayıcı bir Komisyon oluşturulması konusundaki görüşlerinin baştan beri devam ettiğini söyledi.
3 Konfederasyon olarak daha önce asgari ücret konusunda adeta bir manifesto yayınladıklarını belirten Arslan, o manifestoya bağlı olduklarını kaydetti. Arslan, şöyle konuştu:
“Asgari ücrette rakamların tartışılması yerine ‘asgari ücreti nasıl yükselteceğiz’ şeklinde; Türkiye’nin gerçeklerini dikkate alarak bir çalışma yapılmasını daha sağlıklı görürüz. TÜRK-İŞ’in her dönem yaptığı gibi bu dönem de gerektiği zaman birlikte çalışarak, TÜRK-İŞ’in asgari ücretle ilgili çalışmalarına biz de destek olmaya devam edeceğiz. Rakamdan ziyade biz Asgari Ücret Tespit Komisyonunun yapısını asgari ücretin gerçekten olması gereken noktaya nasıl taşınacağı konusu daha önemli. Sayın Başkan’ın bu yöndeki açıklamalarını destekliyoruz.”
