Çin, 1 milyar dolarlık SinoProbe II projesiyle yeraltının detaylı bir haritasını çıkarmayı hedefliyor. 2008-2016 yılları arasında yürütülen daha sınırlı kapsamlı SinoProbe I’in devamı niteliğindeki bu proje, 2025’in başlarında başlayacak ve 6 yıl sürecek. Çin Jeoloji Araştırmaları tarafından yönetilecek proje kapsamında, binlerce bilim insanı ve ekipman kullanılarak 3 kilometre derinliğe kadar maden yatakları ve enerji kaynakları haritalandırılacak. Nanjing Üniversitesi’nden jeolog Dong Shuwen, “Yüzeyden 500 metre altındaki doğal kaynaklarımız neredeyse tükendi. Daha derinlere inmeye mecburuz,” diyerek projenin önemini vurguladı.
ENERJİ VE YEŞİL TEKNOLOJİLERE KATKI
SinoProbe II, fosil yakıtlar ve madenlerin keşfinin yanı sıra, yenilenebilir enerji teknolojileri için kritik minerallerin tespitini de hedefliyor. Elektrikli araç bataryaları, güneş panelleri ve rüzgar türbinleri için gerekli malzemeler, bu projenin odağında olacak. Ayrıca, karbon dioksitin depolanabileceği gözenekli kaya katmanları ve doğal hidrojen gazı tuzakları gibi karbon ayak izini azaltmaya yönelik alanlar da incelenecek.
DEPREM HARİTALARI VE DERİN JEOLOJİ
Deprem tahminlerini geliştirmek adına fay hatlarının detaylı haritaları çıkarılacak. Yüzeyin hemen altındaki kabuk yapısını belirlemek için aktif sismik çalışmalar yapılacak. Proje, 20 bin kilometrelik sismik profil toplayacak. Ayrıca, dünyanın çekirdeğine kadar olan yapıları incelemek için pasif sismometreler kullanılacak. Bu cihazlar, Tibet gibi zorlu alanlarda bile konuşlandırılacak.
10 KİLOMETREDEN DAHA DERİNE
Projenin en dikkat çekici kısmı, 10 kilometreden daha derin sondaj çalışmaları. Bu derinlikteki basınç ve sıcaklık koşullarında, yer kabuğu hakkında benzersiz bilgiler elde edilebilecek. Dong, Tibet’teki sondaj çalışmalarının, bu bölgenin yükselme sürecine dair önemli bilgiler sunabileceğini belirtti.
SinoProbe II’nin küresel iş birliğiyle yürütülmesi ve verilerin uluslararası araştırmacılara açık hale getirilmesi planlanıyor. Çin’in liderlik edeceği Earth CT adlı yeni girişimle dünya genelindeki jeobilimsel veri setleri birleştirilecek. Stanford Üniversitesi’nden Simon Klemperer, “Bu, sadece Çin’in değil, dünyanın ihtiyaç duyduğu bir proje,” dedi.
