Sarf ettiği en sıradan sözünden,hareketinden anlamlar çıkarmalara alışacağız belli ki. Buna pek de uygun bir kişilik olduğu malum Donald Trump’ın. Yapıp edeceklerini açıkca söylemesine ragmen yine de davranışları öngörülebilir biri olmadığından “beden dili”ne bakacağız, ne demek istiyor diye.

Yemin töreninde İncil’e el basmaması da bu nedenle konu oldu hem ABD’de hem de dünyada. Çok dindar sayılmasa da protestan değerlerin temsilcisi olarak ortaya çıkmışlığı yüzünden şaşırtıcı bulundu bu. Özellikle mi yaptı bilinmez ama öyle olsa da olmasa da bunun bir önemi yok. Çünkü İncil’e el basmaması gayet doğal Trump’ın.

Anayasaya göre yemin etmek şart ama din kitabına ya da başka bir kitaba el basılması gerekmiyor. İsteyen bir çocuk kitabına da el basabilir ayrıca. Arizona’da Demokrat senatör Kyrsten Sinema, örneğin, Kongre’de 2019 yılında Anayasa’nın bir kopyasına el basarak yemin etmişti.

Çünkü ABD anayasasında “Birleşik Devletler’de hiçbir makam ya da kamu güveni için dini bir test gerekmeyeceği” belirtiliyor açıkça. Yani başkanlar – diğer kamu görevlileri de tabii – yemin ederken resmi olması için İncil kullanmak zorunda değil. Hazırlanan yemin metninin okunması yeterli.

İncil’e yemin etmek bir gelenek sadece. George Washington 1789 yılında bir Mason Locası’ndan ödünç aldığı İncil’e el basarak yemin etmişti. Çoğu başkan da onu izledi. Sadece Franklin Pierce 1853’te İncil’i öperek bir ilke imza atmış. Dileyen İncil’e el basar, dileyen İncil’siz yemin edebilir. Thomas Jefferson, Calvin Coolidge ile Theodore Roosevelt de yemin ederken İncil kullanmadılar.

Bir dinden çok hukuku benimseyenler altıncı başkan John Quincy Adams’ın tutumundan hoşlanacaklar; elini bir hukuk kitabının üzerine koyarak yemin etmişti. Lyndon B. Johnson da, John F. Kennedy suikaste kurban gittikten sonra Air Force One uçağında, Katolik dua missalini kullanmıştır yemin ederken.

Trump’ın dini bir metin üzerine yemin etmemesinin uygun bir şekilde yemin etmediği anlamına gelip gelmediği de konu edildi ABD medyasında. Tamam İncil’e el basmadı ama yemin metnini son derece doğru okudu Trump. Barack Obama’nın 2009’daki törende yemin metnini yanlış okuduğu düşünülürse hayli “başarılı” oldu konuda.

Trump’ın sol elini first lady Melania Trump’ın tuttuğu iki İncil’in üzerine koymaması aslında şundan ötürü ses getirdi; o İnciller on altıncı başkanın yemin töreninde kullanılan Lincoln İncili ile annesinin 1955 yılında kendisine hediye ettiği İncillerdi.

Keith Ellison Kongre’nin ilk Müslüman üyesiydi. 2007 yılında Thomas Jefferson’a ait olan bir Kuran ile yemin ederek göreve başlamıştı. 2019 yılında da ilk iki kadın Müslüman Kongre üyesi İlhan Omar ile Rashida Tlaib de Kuran’la yemin etmişlerdi. El basıp basmadıkları bilnmiyor. 2013 yılında da Tulsi Gabbard, yemin ederken Bhagavad Gita’yı kullandığı bilinen ilk Kongre üyesiydi.

Sonuçta; kitaba basıp basmaması önemli değil herhangi bir yetkilinin. Daha çok sözlü yemin önemli. Yani, kişiliğine güvenen birinden herhangi bir kitaba el basarak bunu kanıtlanması istenmiyor.

Kitaba el basıp da yalan söyleyen o kadar çok ki. Belki bundan el basmıyor çoğu kişi.

Vicdanı ahlakı yoksa kişinin, “yangından ben sorumlu değilim” diye de el basar kitaba.