Suriye’de Heyet Tahrir Şam (HTŞ) öncülüğündeki cihatçı grupların 8 Aralık 2024’te başkent Şam’ın kontrolünü ele geçirmesi ve Beşar Esad yönetiminin yıkılması sonrası ABD, 6 Ocak Pazartesi günü, insani yardım akışını kolaylaştırmak için ülkedeki hükümet kurumlarıyla bazı işlemlere altı ay süreyle yaptırım muafiyeti getirdi.
Reuters haber ajansının aktardığına göre, genel lisans olarak da bilinen söz konusu muafiyet, 7 Temmuz tarihine kadar bazı enerji işlemleriyle Suriye’ye kişisel havalelere de izin verecek. Ancak söz konusu eylem, yaptırımların hiçbirini ortadan kaldırmayacak. ABD’nin The Wall Street Journal (WSJ) gazetesi, pazar günü, ABD’deki Joe Biden yönetiminin Suriye’ye yönelik yardımlara ilişkin kısıtlamaları hafifleteceğini aktarmıştı. ABD’nin söz konusu adımına ilişkin ABD Hazinesi’nden dün yapılan açıklamada, bu adımın ‘yaptırımların, elektrik, enerji, su ve sıhhi tesisat da dahil olmak üzere Suriye çapındaki temel hizmetleri ve yönetişim işlevlerini sekteye uğratmamasını sağlamak için’ atıldığını bildirdi.
‘ESAD, MERKEZ BANKASI VE HTŞ’YE YAPTIRIMLAR SÜRÜYOR’
ABD yönetimi, daha önce de yardım kuruluşları, Birleşmiş Milletler (BM) ve ABD hükümetinin Suriye halkına insani desteğini ve Esad’ın kontrolü altında olmayan bazı bölgelerde belirli ekonomik faaliyetleri onaylamıştı. Hazine’den yapılan açıklamada, pazartesi günü atılan adımın ‘Suriye’deki hükümet kurumlarıyla işlemlere izin verdiği ancak askeri kuruluşlar ile istihbarat kuruluşlarını içeren herhangi bir işleme izin vermediği’ belirtildi.
Hazine, Suriye’deki hükümet kurumlarını, federal, bölgesel ya da yerel düzeyde bakanlıklar, ajanslar ve hastaneler, okullar ve yardımcı hizmetler de dahil olmak üzere hükümetin idare ettiği kamu hizmet sağlayıcıları ve Suriye çapında HTŞ ile bağlantısı olan kuruluşlar olarak tarif etti. Atılan adım ayrıca petrol ve elektrik de dahil olmak üzere Suriye’ye ya da Suriye içinde enerji satışı, tedariki, muhafazası ve bağışına da izin verdi. Hazine’den yapılan açıklamada, ABD’nin Esad ve kendisiyle bağlantılı olanlara, Suriye hükümetine, Suriye Merkez Bankası’na ve HTŞ’ye yönelik yaptırımlarının halen yürürlükte olduğu belirtildi.
‘YAPTIRIMLAR KALKMAZSA SURİYE FELAKETLE KARŞI KARŞIYA KALIR’
Kimliğinin paylaşılmaması koşuluyla konu hakkında açıklama yapan ABD’li bir yetkili, bunun ‘yeni İslamcı hükümetten ziyade Suriye halkına yönelik bir iyi niyet göstergesi’ olduğunu söyledi. ABD Hazine Bakan Yardımcısı Wally Adeyemo da konuya ilişkin değerlendirmesinde, “Beşar Esad’ın Rusya ve İran tarafından desteklenen acımasız ve baskıcı yönetiminin sona ermesi, Suriye ve halkına yeniden inşa için eşsiz bir fırsat sunuyor” ifadelerini kullandı. Adeyemo, ayrıca, “Bu geçiş döneminde, Hazine Suriye’de insani yardımı ve sorumlu yönetimi desteklemeye devam edecek” değerlendirmesinde bulundu.
Suriye’deki geçici hükümetin Ticaret Bakanı olarak atanan Mahir Halil el Hasan, pazartesi günü yaptığı açıklamada, Körfez ülkeleri de dahil olmak üzere pek çok ülke bunu yapmak istese de ABD’nin katı yaptırımlarının Suriye’nin yakıt, buğday ve diğer temel ürünleri ithal etmesine izin vermediğini belirtmişti. Bakan, yaptırımlar kısa süre içinde dondurulmazsa ya da kaldırılmazsa Suriye’nin bir ‘felaket’ ile karşı karşıya olduğunu kaydetmişti.
(REUTERS)