23 Şubat 2025

Kilis Eğitim Haberleri | Güncel Eğitim Gelişmeleri

Güncel ekonomi, spor, teknoloji, magazin ve eğitim haberleriyle bilgiye erişmenin en hızlı yolu!

Amazon’un ölümcül sırrı… ‘Kaynayan nehir’

Amazon’un derinliklerinde yer alan Shanay-Timpishka Nehri, dünyanın en sıra dışı doğal oluşumlarından biri olarak dikkat çekiyor. Mayantuyacu bölgesinde bulunan bu nehir, sıcaklığının 100°C’ye kadar ulaşabilmesiyle bilim insanlarının ilgisini çekiyor.

Yerel halk tarafından uzun yıllardır bilinen bu doğa harikası, ilk olarak 2011 yılında jeobilimci Andrés Ruzo tarafından dünyaya tanıtıldı. Volkanik alanlardan uzak olmasına rağmen kaynama noktasına kadar ısınabilen bu nehir, bilim insanları için yer altı jeotermal süreçlerini ve küresel ısınmanın etkilerini anlamak açısından önemli bir araştırma alanı haline geldi.

Keşif gezileri yapan bilim insanı Andrés Ruzo, nehirde yaptığı ölçümlerde sıcaklığın 100°C seviyesine ulaştığını belirtiyor. “Bunu günlük hayattan bir örnekle açıklarsak, bir fincan kahvenin sıcaklığı yaklaşık 55°C. Bu kadar sıcak suyu fiziksel olarak hayal etmek bile zor” diyor. Nehire dokunan bir insan, saniyeler içinde ikinci ve üçüncü derece yanıklar yaşayabilir.

YILLARDIR EFSANE OLARAK ANLATILIYORDU

Nehir, yıllardır Peru’da bir efsane olarak anlatılıyordu. Ancak Amazon havzasının aktif volkanlardan çok uzakta olması, birçok bilim insanını bu tür bir doğa olayının var olamayacağına inandırmıştı. 2011 yılında Ruzo, bizzat bölgeye giderek bu inanılmaz fenomeni doğruladı.

Bir belgeselde Ruzo, nehirden yükselen sıcak hava dalgasının burun ve akciğerleri yaktığını anlatıyor. “Bu nehre düşen birçok hayvan gördüm. Kuşlardan sürüngenlere kadar farklı türler. İnsanlar gibi karmaşık organizmalar bu sıcaklıklara dayanamaz.” diye açıklıyor.

SICAK SU NEREDEN GELİYOR?

Bu olağanüstü sıcaklık, yeraltından yükselen sıcak su kaynaklarından geliyor. Yağmur suları, çevredeki gözenekli kayaçlara süzülerek yerin derinliklerine ulaşıyor ve burada Dünya’nın çekirdek ısısıyla ısınıyor. Daha sonra, büyük bir fay hattı boyunca yüzeye çıkarken sıcaklığı koruyor ve Shanay-Timpishka’yı adeta bir kazana çeviriyor.

Miami Üniversitesi’nden bilim insanları, kaynayan nehrin küresel ısınmanın geleceğini anlamak için bir doğal laboratuvar görevi görebileceğini düşünüyor. Çalışmanın başyazarı Riley Fortier, “Amazon, bizim isteyip istemememize bakılmaksızın ısınacak. Bu yüzden buradaki sıcaklık artışlarının orman bileşimi üzerinde nasıl bir etki yaratacağını anlamak kritik” diyor.

BİRKAÇ TÜR HAYATTA KALABİLİYOR

Araştırmacılar 2022 yılında nehrin bulunduğu bölgeyi ziyaret ederek 70 farklı noktadaki tropikal bitki örtüsünü haritalandırdı. Nehrin daha serin olan üst bölümlerinden başlayarak en sıcak noktalarına kadar analizler yapıldı. Sonuçlar, sıcaklık arttıkça bitki çeşitliliğinin hızla azaldığını gösterdi.

Özellikle nehrin en sıcak bölgesinde yalnızca birkaç türün hayatta kalabildiği belirlendi. Fortier, “Sıcak bölgelerde ağaç çeşitliliği daha düşük. Daha soğuk orman bölgelerinde ise bitki türleri daha fazla ve ekosistem daha dengeli” diye ekliyor.

Araştırmacılar, kaynayan nehrin Amazon’un geleceğine dair korkutucu bir ipucu verdiğini belirtiyor. “Küresel ısınma devam ettikçe, her şey değişecek” diyen Fortier, bütün Amazon’un gelecekte bu bölge gibi olabileceğini söylüyor.

mardin escort
deneme
deneme
gundem
escort alanya
esenyurt escort
istanbul escort
adalar escort
arnavutköy escort
atasehir escort
avcılar escort
bağcılar escort
köyceğiz escort
bahçelievler escort
bakırköy escort
başakşehir escort
bayrampaşa escort
beşiktaş escort
beykoz escort
beylikdüzü escort
beyoğlu escort
buyukcekmece escort
catalca escort
çekmeköy escort
esenler escort
esenyurt escort
eyüpsultan escort
fatih escort
gaziosmanpaşa escort
güngören escort
kadıköy escort
kağıthane escort
kartal escort
küçükçekmece escort
maltepe escort
pendik escort
sancaktepe escort
sarıyer escort
silivri escort
sultanbeyli escort
sultangazi escort
şile escort
istanbul escort
adalar escort
arnavutköy escort
atasehir escort
avcılar escort
bağcılar escort
köyceğiz escort
bahçelievler escort
bakırköy escort
başakşehir escort
bayrampaşa escort
beşiktaş escort
beykoz escort
beylikdüzü escort
beyoğlu escort
buyukcekmece escort
catalca escort
muğla escort
bodrum escort
dalaman escort
datça escort
fethiye escort
kavaklıdere escort
köyceğiz escort
marmaris escort
menteşe escort
milas escort
ortaca escort
seydikemer escort
ula escort
yatağan escort
çekmeköy escort
esenler escort
esenyurt escort
eyüpsultan escort
fatih escort
gaziosmanpaşa escort
güngören escort
kadıköy escort
kağıthane escort
kartal escort
küçükçekmece escort
maltepe escort
pendik escort
sancaktepe escort
sarıyer escort
silivri escort
sultanbeyli escort
sultangazi escort
şile escort
Şişli escort
tuzla escort
ümraniye escort
üsküdar escort
zeytinburnu escort
acıbadem escort
akbatı escort
aksaray escort
alibeyköy escort
anadolu yakası escort
anal escort
atakent escort
ataköy escort
avrupa yakası escort
azeri escort
basınköy escort
bağdat caddesi escort
bebek escort
bostancı escort
celaliye escort
cevizlibağ escort
cihangir escort
dudullu escort
elit escort
haber
haber
haber
haber
haber
haber
haber
haber
haber
haber
haber
haber
haber
haber
haber
haber
haber
haber
haber
haber
haber
haber
haber
haber
haber
haber
haber
haber
haber
haber
haber
haber
haber
haber
haber
haber
haber
haber
haber
haber
haber
haber
haber
haber
haber
haber
haber
haber
haber
haber
haber
haber
haber
haber
haber
haber
haber
haber
haber
haber
haber
haber
haber
haber
haber
haber
haber
haber
haber
haber
haber
haber
haber
haber
haber
haber
haber
haber
haber
haber
haber
haber
haber
haber
haber
haber
haber
haber
haber
haber
haber
haber
haber
haber
haber
haber
haber
haber
haber
haber
haber
haber
haber
haber