Akciğerlerdeki hava keseciklerinin iltihaplanmasıyla ortaya çıkan ciddi bir solunum yolu enfeksiyonu olan ve halk arasında ‘zatürre’ olarak bilinen hastalık özellikle bebekler, yaşlılar ve kronik hastalığı olan bireylerde ölümcül olabilmekle beraber her yıl dünya genelinde milyonlarca insanı etkiliyor.
Yakın temasla, öksürükle, aynı tabak, çatal ve kaşığını kullanmakla bulaşan hastalıkta erken ve uygun antibiyotik tedavisi ölüm oranlarını azaltıyor. Enfeksiyonun genellikle basit bir soğuk algınlığı, üst solunum yolu enfeksiyonu gibi başladığını vurgulayan Göğüs Hastalıkları Uzmanı Dr. Büşra Yayla Yerlikaya şöyle devam etti:
“Zatürreye yatkınlaştıran şartlar ve risk faktörleri arasında sigara içmek, bağışıklık yetmezliği, beslenme yetersizliği, alkolizm, KOAH, kronik böbrek hastalığı ve karaciğer hastalığı yer alır. Yaşlılık da zatürreye yatkınlaştırır. Zatürrenin en sık belirtileri arasında ise öksürük, balgam, ateş, göğüs/sırt ağrısı, hızlı nefes alıp verme, göğüste hırıltı, kusma, baş ağrısı, kas ağrısı, halsizlik ve iştahsızlık yer alır.”
“Hastalığın erken tanınması önemlidir”
Hasta kişiyle yakın temasla, onun aksırık, öksürüğünden, aynı tabak, çatal, kaşığı kullanmakla bulaştığını ifade eden Yerlikaya, “Şikayetleri dinleyen doktor, muayeneden sonra akciğer filmi, kan testleri, balgam kültürü gibi testler isteyebilir” dedi ve ekledi:
“Hastalığın erken tanınması, mikrobiyolojik örnekler alındıktan sonra erken ve uygun tedavisi hastalığın sonuçlarını iyileştirmek açısından önem taşır. Zatürre hastalarının çok önemli bir bölümünün hastaneye yatırılmadan tedavi edilebiliyor. Zatürrede erken ve uygun antibiyotik tedavisi ölüm oranlarını azaltmaktadır.”
“Ayaktan verilecek uygun antibiyotiklerle 48-72 saat içinde ateşi düşen, genel durumu düzelen, şikâyetleri azalan hastaların tedavisine ayaktan devam edilebilir. Bakterilerin yol açtığı zatürreler antibiyotikle tedavi edilir.”
“Çoğu hasta, antibiyotik tedavisini evde alabilir. Viral kaynaklı zatürrelerde antibiyotikler işe yaramaz, hastanın genel durumunu destekleyici tedaviler yapılır. Ancak ilk 72 saatte antibiyotiklerle ateşi düşmeyen hastaların tekrar doktoru tarafından değerlendirilmesi gerekir.”
“Hastane yatışı gerekli olabilir”
Hastalığın seyrinin yanında hastadaki bazı özellikler de yatış kararı verilmesini gerektiğini söyleyen Yayla “Yaşlıların, evde bakım ve tedavisi yapılamayan hastaların, kalp hastalığı, kanser, böbrek yetmezliği, şeker hastalığı, KOAH, astım hastalıkları olan kişilerin hastaneye yatırılarak tedavi edilmesi gerekir” ifadelerini kullandı.
