Dünyanın en nadir görülen balina türü olarak bilinen kürek dişli balinalar, denizde hiç canlı halde görülmemiştir. Bugüne dek yalnızca yedi örneği tespit edilen bu balina türünün sekizinci örneği, Temmuz ayında Yeni Zelanda kıyılarında ölü olarak bulundu. Balinanın neredeyse kusursuz şekilde korunmuş bedeni, Dunedin yakınlarındaki bir tarım araştırma merkezinde inceleniyor.

Yeni Zelanda Doğa Koruma Dairesi’nden Anton van Helden, 35 yıllık meslek hayatında ilk kez kürek dişli bir balinanın diseksiyonuna katıldığını belirtti. Van Helden, “Bu, bilimsel açıdan inanılmaz bir fırsat. Türün beyin yapısından beslenme alışkanlıklarına kadar birçok bilinmeyeni çözebiliriz” dedi.

TARİHİ VE KÜLTÜREL İŞBİRLİĞİ

Kürek dişli balinalar hakkında bilim insanlarının bildikleri, bilmediklerinden çok daha az. Türün nerede yaşadığı, neden bu kadar nadir görüldüğü ve ölüm sebepleri hala gizemini koruyor. Çalışmalarda yer alan yerel Māori halkı, balinayı kutsal bir emanet olarak kabul ediyor. Māori geleneklerine göre, balinalar deniz tanrısı Tangaroa’nın bir hediyesi. Te Rūnanga Ōtākou’dan Tumai Cassidy, “Bu balina bizim için bir atamız gibi saygıyla muamele görmeli” diye belirtti.

Māori kabilesinin üyeleri diseksiyon boyunca bulunarak geleneksel bilgilerini paylaştı ve ritüeller gerçekleştirdi. Balinanın çene kemiği ve dişleri, Māori halkına emanet edilecek ve kalıntının bir kısmı müzede sergilenecek. Ayrıca 3D yazıcı teknolojisi ile balinanın diş ve çene kemiklerinin replikaları üretilecek.

BİLİMSEL VE EKOLOJİK ÖNEMİ

Balinanın bulunduğu Güney Pasifik Okyanusu, dünyanın en derin okyanus çukurlarından bazılarına ev sahipliği yapıyor. Derin dalışlarıyla bilinen gagalı balinaların, yüzeye nadiren çıktığı düşünülüyor. Diseksiyonda yer alan bilim insanları, türün beslenme alışkanlıklarını, ses üretim mekanizmalarını ve ölüm nedenlerini anlamayı hedefliyor. Bu bilgiler, türün okyanus ekosistemiyle ilişkisini daha iyi kavramamıza olanak tanıyacak.

ABD’den gelen anatomi uzmanı Joy Reidenberg, “Bu türün yaşamını anlamak, insan sağlığına yönelik yenilikçi keşiflere de kapı aralayabilir” dedi.

Yeni bulunan bu balina, bilim dünyasına eşsiz bir pencere sunarken, doğal yaşamın gizemli derinliklerine ışık tutmaya devam ediyor.