MR cihazlarına giren herkes o gürültülü sesleri duymuştur. Bazı insanlar bu sesleri duyunca tedirgin oluyor, hatta kimi zaman MR çektirmekten vaz bile geçebiliyor. Ama aslında bu seslerin hepsi cihazın düzgün çalışması için gerekli ve gayet normal. Peki MR’daki o gürültüler neden çıkıyor ve nereden geliyor? İşte bu seslerin kaynağını adım adım anlatıyoruz.
MR cihazı birçoğumuz için korkutucu gelebilecek yüksek seslerle dolu bir deneyim olabilir. O korkutucu sesler aslında cihazın işleyişinin bir parçasıdır.
MR cihazının içindeki soğutma sistemi bu seslerin başlıca kaynağıdır. MR cihazları içindeki parçaların doğru bir şekilde çalışabilmesi için inanılmaz derecede soğutulması gerekir. Bu soğutma işlemi cihazın bazı bölümlerinin -269°C’ye kadar soğutulmasını içerir.
Bu kadar düşük sıcaklıkta çalışabilmesi için MR cihazında pompalar ve fanlar devreye girer. İşte bu pompalar ve fanlar çalışırken soğutma sırasında bir takım gürültüler meydana gelir. Yani duyduğumuz yüksek seslerden bir kısmı aslında cihazın bu soğutma sisteminden gelir.
MR cihazının bir başka gürültü kaynağı ise radyo frekansı bobinleridir. Bu bobinler MR çekimi sırasında vücudumuza radyo sinyalleri gönderir ve alır. Bu radyo sinyalleri vücudumuzdaki organların ve dokuların görüntülenmesini sağlar. Ancak radyo frekansı bobinleri sinyalleri gönderirken tıpkı bir hoparlör gibi gürültülü sesler üretir.
Bu sesler MR cihazının çalışması için gerekli olsa da pek çoğumuzun kulağında rahatsız edici olabilir. İşte MR’da duyduğumuz o yüksek ve tiz seslerin diğer kaynağı da bu bobinlerin yaptığı işlemlerden dolayıdır.
Son olarak MR cihazındaki gradient bobinlerinden bahsedelim. Bu bobinler cihazın içindeki manyetik alanın yönünü ve şiddetini değiştirir. Vücudumuzun farklı bölgelerinin ayrıntılı görüntülerini elde edebilmek için manyetik alan sürekli olarak ayarlanır.
Bu işlemi gerçekleştiren gradient bobinleri genişleyip daralarak “tak tak” gibi sesler çıkarır. Bu sesler bazen oldukça belirgin olabilir ve MR çekimi sırasında sürekli olarak duyulabilir. Ancak unutmayın bu sesler cihazın doğru bir şekilde çalıştığını ve görüntülemenin yapıldığını gösterir.
Kısacası tüm bu sesler MR cihazının en iyi şekilde çalışabilmesi için gereklidir. Soğutma sisteminden, radyo frekansı bobinlerine, gradient bobinlerine kadar her bir parça vücudumuzun içini detaylı bir şekilde görebilmemiz için çalışırken bu sesleri üretir.
Kimbilir, belki teknolojinin bu denli ilerlediği bu çağda ilerde sessiz MR cihazları da üretilir. Ama şimdilik bu sesi çekmek zorundayız.