Bu nehre yanlışlıkla düşen diri diri kaynıyor

Amazon’da kaynayan nehir olarak bilinen Shanay-Timpishka, içine düşeni adeta kaynatıyor. Nehrin sıcaklığı 100 dereceye kadar ulaşıyor. İçerisinde ilginç hayvanları barındıran bu nehir aslında mitolojik bir hikayenin gerçekliğini yansıtıyor. 

Kurbanlarını diri diri kaynatan nehir olarak bilinen Shanay-Timpishka, Amazon’ın derinliklerinde yer alan gerçek bir doğa harikası. Yunan mitolojisinde yer alan bu nehir aslında Peru’nunda Mayantuyacu bölgesinde yer alıyor. Bazı dönemler nehrin sıcaklığı 100°C’ye kadar ulaşıyor.

KAYNAYAN NEHRİ RUZO KEŞFETTİ

Doğanın içinde gizlenmiş bu nehri jeolog Andrés Ruzo keşfediyor. Yaptığı ölçümlerle ise nehrin en yüksek sıcaklığının yaklaşık 100 derece olduğunu ortaya koydu. 

Ruzo, nehrin sıcaklığını şu sözlerle açıklıyor:

“Bu kadar sıcak suyu fiziksel olarak hayal etmek zor. Elinizi içine soktuğunuzda saniyeler içinde ikinci veya üçüncü derece yanıklar oluştuğunu görürsünüz.”

Yerel halk tarafından uzun yıllar boyunca efsane olarak bilinen Shanay-Timpishka, bilim insanları tarafından da var olmayacağı yönündeydi. Fakat, Ruzo’nun bölgeye giderek araştırma yapmasından sonra gerçek ortaya çıktı.

YOĞUN BUHAR İNSANLARIN AKCİĞERLERİNİ YAKIYOR

2017 yılında bir belgesele konuşan jeolog, nehirden yükselen buharın yoğun olduğunu, insanların burun ve akciğerlerinde yanma hissi oluşturduğunu belirtti. Ruzo nehrin sıcaklığını, “Kuşlardan sürüngenlere kadar birçok hayvanın nehri düştüğünü gördüm. Bizim gibi karmaşık organizmalar bu sıcaklıklarda hayatta kalamaz. Kelimenin tam anlamıyla kemiklerimiz pişmeye başlıyor.” diyerek anlattı.

NEHİR NEDEN ISINIYOR?

Nehrin, kaynama noktasına ulaşmasının nedenleri arasında yeraltı jeotermal faaliyetler yatıyor. Çevreye düşen yağmur suları, gözenekli tortul kayaçlarda toplanıyor ve yeraltında hareket ederken Dünya’nın kabuğundaki ısıyla ısınıyor. Sonunda büyük bir fay hattına ulaşıyor ve burada yüzeye doğru yükselerek nehri kaynar hale getiriyor. Miami Üniversitesi’nden bilim insanları, Shanay-Timpishka’nın küresel ısınma konusunda önemli bir detay olduğunu belirtiyor.

Araştırmacı Riley Fortier, bu durumun Amazon’un gelecekteki dönüşümünü şu sözlerle anlatıyor:

“İster beğenelim ister beğenmeyelim, Amazon daha da ısınacak. Bu da sıcaklık artışlarının orman ekosistemine nasıl etki edeceğini anlamamızı sağlıyor. Hangi türlerin yok olacağını ve orman yapısının nasıl değişeceğini öngörebiliriz.”

2022 yılında yapılan araştırmalarda, bilim insanları nehrin sıcaklık seviyelerine göre bitki örtüsünü haritalandırdı. Çalışmadan sıcaklığn yükseldiği bölgelerde bitki çeşitliliğinin azaldığını ortaya koydu. Fortier, sıcak bölgelerde orman yapısının daha homojen hale geldiğini, buna karşın daha serin alanlarda bitki türlerinin çok daha çeşitli olduğunu belirtti.