Cep telefonları artık hayatımızın ayrılmaz bir parçası haline geldi. Öyle ki pek çok kişi bu cihazları gece gündüz elinden düşürmüyor. Ancak bu yüzden yüksek oranda elektromanyetik radyasyona maruz kalındığını belirten Nöroloji Uzmanı Prof. Dr. Derya Uludüz, ‘’Bu sinsi tehlikeyi göz ardı etmeyin’’ diyerek, önemli bilgiler paylaştı. İşte açıklamaları:
SAR DEĞERİ ÇOK ÖNEMLİ
Cep telefonlarının yaydığı elektromanyetik dalgaların insan sağlığı üzerindeki etkileri hakkında büyük bir endişe var. Bilim insanları, radyasyonun sağlığa zararını ölçmek için özgül emilim oranı (SAR- Specific Absorption Rate) değerine bakıyor.
Bu değer, cihazın ne kadar enerji yaydığını ve bu enerjinin ne kadarının vücut tarafından emildiğini gösteriyor. SAR değeri, watt/kilogram (W/kg) İfade ediliyor ve genellikle baş veya vücut için ayrı ayrı hesaplanıyor.
SAR değeri yüksek olan telefonlar, beyine sürekli mesaj gönderiyor yani ciddi şekilde radyasyon yayarak zarar veriyor. Dolayısıyla Dünya Sağlık Örgütü cep telefonlarından alınan SAR değerinin 0.6 W/kg altında olmasını öneriyor. Çünkü Ancak birçok telefon çok yüksek SAR değerine sahip, bu yüzden de zarar veriyor.
Nöroloji Uzmanı Prof. Dr. Derya Uludüz
SAĞLIĞIMIZI NASIL ETKİLİYOR?
Telefonların yüksek SAR değerinin sağlığımıza etkilerini şöyle sıralayabiliriz:
Baş ağrısı ve uykusuzluk: Bilimsel çalışmalar, yüksek SAR değerine maruz kalmanın baş ağrısı ve uyku bozukluklarına yol açabileceğini gösteriyor. Eğer sabah uyandığınızda başınız ağrıyorsa ve nedenini bulamıyorsanız, suçlu başucunuzdaki ya da yastığınızın altındaki cep telefonunuz olabilir.
Gece boyunca başucunuzda duran bu cihazdan gelen sinyaller, beyninizin dinlenmesine engel olur ve sabah uyandığınızda kendinizi yorgun hissedebilirsiniz.
Beyin tümörleri: Cep telefonlarının beyin tümörleriyle olan ilişkisi, bilim dünyasında uzun süredir tartışılıyor.
Bazı epidemiyolojik çalışmalar, uzun süreli ve yoğun cep telefonu kullanımının glioma ve akustik nöroma gibi beyin tümörleri riskini artırabileceğini gösteriyor. Ancak, bu konuda kesin bir sonuca varmak için daha fazla uzun vadeli çalışmalara ihtiyaç var.
Hücresel stres: Elektromanyetik radyasyonun hücreler üzerinde oksidatif strese neden olabileceği, DNA hasarına yol açabileceği ve hatta hücresel düzeyde apoptozu (programlanmış hücre ölümü) tetikleyebileceği belirtilmektedir.
Bu durum, kanser gelişimi de dahil olmak üzere birçok sağlık sorununa yol açabilir. Yani, telefonunuz hücrelerinize saldıran bir düşmandır.
Bilişsel işlevlerde bozulma: Yüksek SAR değerine maruz kalmanın kısa süreli hafıza ve dikkat gibi bilişsel fonksiyonlar üzerinde olumsuz etkileri olabileceği düşünülmektedir.
Özellikle çocuklar ve gençler, beyinlerinin gelişim aşamasında olması nedeniyle bu etkilerden daha fazla zarar görebilir.
Bilimsel araştırma sonuçları
INTERPHONE çalışması: Cep telefonu kullanımı ile beyin tümörleri arasındaki ilişkiyi inceleyen uluslararası bir çalışmadır. Bu çalışma, cep telefonu kullanımının beyin tümörleri riskini artırıp artırmadığı konusunda kesin bir sonuç ortaya koyamamış ancak yoğun cep telefonu kullanıcılarında bazı risk artışlarının gözlemlendiği bildirilmiştir.
Milli Toksikoloji Programı (NTP) Araştırması: ABD Milli Toksikoloji Programı (NTP) tarafından yapılan hayvan çalışmalarında, yüksek düzeyde radyofrekans radyasyonuna maruz bırakılan erkek farelerde tümör gelişme riskinde artış gözlenmiştir. Bu bulgular, insan sağlığı üzerinde potansiyel risklere işaret etmektedir.
Nasıl korunabiliriz?
– SAR değeri düşük telefonları terrcih edin.
– Telefonda geçirdiğiniz zamanı azaltın.
– Cihazı başınızdan uzak tutun. Konuşurken kulaklık kullanın.
– Cep telefonunuzu geceleri yatak odanıza götürmeyin. Kapatın ya da başka bir odada bırakın.
– Mümkünse telefonu, çekim gücünün en yüksek olduğu durumlarda kullanın. Sinyal gücü azaldıkça telefon daha iyi bir sinyal için daha fazla radyasyon yayar. Bu nedenle asansörde, metroda ya da zemin katlarda cep telefonuyla konuşmayın.
DİJİTAL DADIYA GÜVENMEYİN
Cep telefonları, çocuklar için adeta dijital dadı haline geldi. Ebeveynler, bir süreliğine sessizlik sağlamak adına çocukların ellerine cep telefonu ya da tablet tutuşturuyor. Ama bu geçici
huzur, çocukların sağlığı üzerinde uzun vadede ciddi sorunlar yaratabilir.
Cep telefonlarının yaydığı radyasyonun çocuklar üzerinde ne gibi etkileri olabileceğini kimse kesin olarak bilmiyor.
Ancak, elektromanyetik radyasyonun vücutta stres yaratabileceği ve uzun vadede çeşitli sağlık sorunlarına yol açabileceği düşünülüyor. Telefonlar beyne ısınma etkisi ile zarar verebilir. Çocukların kafatası kemikleri erişkinlere göre daha ince ve 10 kat daha ısınmaya neden olabilir.
