Soğukhavalarla birlikte üst solunum yolu hastalıkları yaygın görülmeye başladı. Özellikle sonbaharda pek görülmeyen grip vakaları da arttı.

Bu hastalıklara karşı önlem alınması gerektiğini hatırlatan TÜSAD İnfeksiyon Çalışma Grubu’ndan Enfeksiyon Hastalıkları Uzmanı Doç. Dr. Nigar Dirican, önemli bilgiler paylaştı…

Doç. Dr. Nigar Dirican

HEPSİNİN BELİRTİLERİ AYNI

Grip, domuz gribi, Covid-19 ve diğer solunum yolu virüslerinin benzer belirtilerle kendini göstermesi nedeniyle, doğru teşhis ve tedavi için dikkatli olunması gerekiyor.

Bu nedenle, grip benzeri şikayetler yaşayan kişilerin sağlık kuruluşlarına başvurmasının, bu virüslerin yayılmasını engellemek ve doğru tedavi almak için önemli.

Ayrıca, koruyucu önlemler almak yani bağışıklığı güçlü tutmak, grip aşısı yaptırmak, maske kullanmak, bulunulan ortamı havalandırmak ve hijyen kurallarına uymak bu virüslerin yayılmasını azaltmaya yardımcı olabilir.

Her soğuk algınlığı grip değildir

Sonbahardanbu yana üst solunum yolu hastalıkları yaygın görülmeye başladı.

Aile hekimlerine grip benzeri hastalık şikayetleri (ateş veya ateş hissi, kırgınlık, kas ağrısı, baş ağrısı, öksürük, boğaz ağrısı) ile başvuran hastalardan alınan solunum yolu örneklerinde saptanan etkenler şöyle; En sık influenza A (H1N1) yani domuz gribi görülüyor. Onu Rhinovirus (soğuk algınlığının başlıca nedeni), insan coronavirüsler, SARS-CoV-2 (COVID-19) ve Respiratuar Sinsityal Virus (RSV) takip ediyor.

Bazı hastalar bu hastalıkları hafif geçirirken, bazıları daha ağır belirtilerle karşılaşabiliyor. Çünkü hastalığa neden olan etkenler farklılık gösterebiliyor, her soğuk algınlığı grip (influenza) olmadığı için iyileşme süreleri de değişebiliyor.

Doktora danışmadan antibiyotik kullanmaya başlayan çoğu hasta ise ilaçların fayda etmemesinden yakınıyor.

Grip

Mevsimsel grip (influenza), her yıl özellikle sonbahar ve kış aylarında yaygınlaşan, influenza virüslerinin neden olduğu bir solunum yolu enfeksiyonudur.

Virüs, öksürük ve hapşırıkla havaya karışan damlacıkların sağlıklı bireyler tarafından solunum yoluyla alınmasıyla bulaşır. Ayrıca, damlacıkların bulaştığı yüzeylere temas sonrası ellerin ağız, burun veya göze sürülmesiyle de bulaşabilir.

Tokalaşma, öpüşme ve yakın mesafede konuşma gibi davranışlar da bulaş yollarıdır. Virüs, kapı kolu, masa, bardak gibi yüzeylerde 2-8 saat canlı kalabilir.

Domuz gribi

Hayvanların kendi grip virüsleri vardır ve genellikle bu virüsler insanlara bulaşmaz. Ancak geçmiş yıllarda hayvanlardaki grip virüslerinin yapısal değişikliğe uğrayarak insanlara bulaşabildiği ve hastalığa yol açabildiği görülmüştür.

Domuz gribi, H1N1 influenza A virüsünün neden olduğu bir grip türüdür. 2009 yılında Meksika’da insanlara bulaşarak küresel bir salgına yol açmıştır.

Sonraki yıllarda, domuz gribi virüsü mevsimsel grip etkenleri arasında yer almıştır.

Domuz gribi, klasik grip belirtilerine benzer şekilde ateş, öksürük, boğaz ağrısı, kas ağrıları ve yorgunluk gibi semptomlara yol açar. Yüksek risk altındaki gruplarda (yaşlılar, çocuklar, hamileler ve kronik hastalığı olanlar) daha ciddi sağlık sorunlarına neden olabilir.

Aşı ve antiviral tedaviyle korunma sağlanabilir ve tedavi edilebilir.

Soğuk algınlığı (nezle)

Üst solunum yollarını etkileyen viral bir enfeksiyondur. En yaygın nedeni rinovirüslerdir, influenza dışında 200’e yakın virüs nezleye yol açabilir.

Burun tıkanıklığı, burun akıntısı, boğaz ağrısı, hapşırma, hafif baş ağrısı, öksürük ve hafif ateş gibi belirtilerle kendini gösterir. Genellikle hafif seyreder ve 7-10 gün içinde kendiliğinden iyileşir.

Tedavi, semptomları hafifletmeye yöneliktir ve bol sıvı tüketimi, dinlenme, ağrı kesiciler ve burun tıkanıklığını giderici spreyler veya damlalar kullanılabilir.

Ancak antibiyotikler nezlenin tedavisinde etkili değildir, çünkü nezle viral bir enfeksiyondur.