Antimaddeye yönelik araştırmaların evreni anlamak ve insanoğlunun teknolojik gelişimine büyük katkı sunması bekleniyor.
Avrupa Nükleer Araştırma Merkezi’ndeki (CERN) bilim insanları tarihte bir ilki gerçekleştirmeye hazırlanıyor. CERN’deki iki ekip, antimaddeyi taşımayı amaçlayan projelerinde test aşamasına çok yaklaştı.
Antimadde basit bir şekilde maddenin zıddıdır. Bilim insanların evrenin ilk başta eşit oranda madde ve antimaddeden oluştuğunu düşünüyor. Antimadde, maddeyle temas ettiğinde yok oluyor. Teorik olarak Büyük Patlama sırasında madde ve antimaddenin birbirlerini yok edip geriye sadece ışık kalması gerekiyordu. Ancak bilinmeyen bir nedenden madde, antimaddeye karşı üstün geldi ve şu anda evrende antimadde çok nadir bulunuyor. Bu sebeple antimadde evrenin en gizemli unsurlarından birisi olarak kabul ediliyor.
Evrende antimadde sadece saniyenin çok küçük bir kısmında var olup yok oluyor. Dünyada antimaddenin üretilip, yakalanacak kadar yavaşlatılabildiği tek tesis ve teknoloji CERN’de bulunuyor.
HEDEF 2025’İN İKİNCİ YARISI
Nature dergisinde yayımlanan makaleye göre CERN’deki PUMA ve BASE-STEP projeleri antimaddeyi farklı laboratuvarlara taşımayı amaçlıyor. CERN tesisleri arasındaki ilk taşıma testlerinin artık 2025’in ikinci yarısında gerçekleştirilmesi bekleniyor.
BASE-STEP projesi, antiprotonları hassas bir ortamda incelemeyi hedeflerken, PUMA projesi kısa ömürlü maddelerin yapısını araştırmayı planlıyor. Bu çalışmalar, antimaddeyi soğutma ve manyetik alanlarla stabilize etme teknolojisini kullanarak yeni bilimsel fırsatlar sunmayı amaçlıyor.
MİNİBÜSLERDEKİ ÖZEL TEKNOLOJİ
İki proje de ilk başta aynı tesis içerisinde çok yüksek teknolojili özel ‘kapanların’ yer aldığı minibüslerle antimadde taşıyacak. Antimaddenin ‘yakalanıp’ taşınması için bilim insanlarının antimaddeyi durdurup ‘manyetik şişelere’ aktarması gerekiyor. Süper iletken mıknatıslarla antimaddenin dışarıyla bir temas kurmasının engellenmesi gerekiyor. Araçlarda yer alacak mobil bir jenaratör söz konusu mıknatıslara ve ‘şişelerin’ soğutma sistemlerine güç sağlayacak. Soğutma sistemleri antiprotonların -269 derece santigratta tutulmasını sağlayacak.
CERN içerisindeki ilk testlerde taşıma sürelerinin saatleri bulması bekleniyor. Ancak BASE-STEP projesinde çalışan bilim insanları seyahat mesafesini orta vadede 700 kilometreye çıkarmayı hedefliyor.
‘PATLAMA’ İHTİMALİ YOK
Konuyla ilgili Nature Dergisine değerlendirmede bulunan Darmstadt Teknik Üniversitesi fizik bölümünden Prof. Dr. Alexandre Obertelli “Bu tip bir taşımacılık hizmeti antimaddeye kullanımı ve çalışmalarının demokratikleşmesi anlamına geliyor” ifadelerini kullandı. PUMA ekibinde görev alan Obertelli testin güvenliğine ilişkin endişelerle ilgili olarak ise “Taşınması planlanan antiprotonların hepsinin aynı anda ‘kaybolması’ durumunda bile etkisi yere düşen bir kalemin etkisi kadar olur. Dolayısıyla patlama ihtimal yok” ifadelerini kullandı.
Antimaddenin anlaşılması evreni daha iyi anlamanın yanında insanlığa önemli maddi hizmetlerde de bulunabilir. Antimadde ve normal madde bir araya geldiğinde, büyük miktarda enerji açığa çıkıyor. Bu durum, gelecekte enerji sorununu çözmek için büyük bir potansiyele sahip olduğunu gösteriyor. Antimaddeyi kontrol altında tutarak enerji üretebilmek, gelecekte insanoğlunun teknolojik gelişimine yön verip, büyük bir hızlanmaya imza atabilir.
Şu anda antimadde elde etme konusunda insanlık yolculuğun çok başında ve çok küçük miktarlarla deneyler ve çalışmalar gerçekleştiriyor. Ancak yapılan son hesaplamalar antimaddenin gramının mevcut koşullarda yaklaşık 69 trilyon dolar değerinde olduğunu gösteriyor.
Habertürk