Karıncaların gizemli yaşamı

Dilek Karaaziz Şener küratörlüğünde gerçekleşen sergi 23 Mart’a kadar izleyicilere çok yönlü bir duygusal deneyim sunuyor. Metal ve bez kullanılarak üretilen dev boyutlu heykelin spiral planı içinde gezinen izleyiciler, karınca kokusunu hissediyor ve bu gezintiye bir ses efekti eşlik ediyor. 

Sanatçı Ahmet Yiğider, karıncaların sosyal davranış gösteren süper organizma olmaları ve bunun kokuyla ilişkisi üzerine bilim ve sanat sentezli çalışmalar yürütüyor. Karıncanın vücut dokusunda gerçekleştirdiği moleküler ayrıştırmada 1000’den fazla çeşitte molekülün bilgisine ulaşıyor. Yiğider’e göre bu bilgi, doğanın dev bir ansiklopedisini temsil ediyor. Yiğider, tasarladığı cam tüp içindeki kokusuz deney alanlarında karıncaların farklı stres seviyelerinde etkileşimleri gözlüyor ve tüp içerisine yayılan uçucu molekülleri hem duyusal hem de analitik kimya yöntemleriyle inceleyerek moleküler bileşimini anlatıyor. Yaşamın ve canlılığın en temel belirtilerinden biri olan “koku” faktörünü ileri teknoloji kullanarak bilimsel yolla analiz ediyor ve kokuyu oluşturan moleküler bileşenlere ulaşıyor. 

Ahmet Yiğider sergisi hakkında şunları söylüyor: “Analitik kimya metotlarıyla tespit ettiğim uçucu moleküllerin bir kısmı karınca salgıları hakkında ipucu veriyor. Sonraki süreçte bu karmaşık molekül dökümünü ve duyusal analiz bulgularımı birleştirerek insanın deneyimine açık bir ‘karınca kokusu’ bileşimi oluşturabildim. Çıplak gözle görebildiğimiz en küçük bedenlerden biri olsa da doğanın en büyük hayvansal biyokütlesine sahip karınca türü ve insan arasında sessiz bir anlatıya, bir fısıltıya dikkat çekmek istedim.”