Merkez Bankası’nın 2024 sonundaki faiz indiriminin etkileri yavaş yavaş hissedilmeye başlarken, 2025 itibarıyla kredi faizlerinde beklenen hareketlilik ilk olarak uzun vadeli TL ticari kredilerde kendini gösterdi. Bankacılık sektöründen alınan bilgilere göre, 24 ay ve daha uzun vadeli TL cinsi ticari kredilerin faiz oranı, yüzde 36’ya kadar gerilemiş durumda.
16 AY ARADAN SONRA FAİZLERDE DÜŞÜŞ
Bu faiz seviyeleri, 2023 Eylül ayında TL ticari kredi faizlerinin artışa geçtiği döneme benzer şekilde görülmüştü. 16 ay sonra faiz oranlarının yeniden yüzde 40’ın altına inmesi, işletmelerin uzun vadeli kredilere olan ilgisini artırıyor.
Merkez Bankası, Haziran 2023’te faiz artırımına başlamadan önce, TL cinsi ticari kredi faizleri yüzde 20’nin altındaydı ve politika faizi de yüzde 8,5 civarındaydı. Ancak bu düşük faiz dönemi, döviz kurlarındaki dalgalanmalara ve hızla artan enflasyona neden oldu. Yine de bu dönemde düşük faizle kredi alarak yatırım yapan işletmelerin elde ettiği yüksek getiriler dikkat çekti.
KREDİ BÜYÜMESİNE YENİ SINIRLAMALAR
Faiz artırım süreci sonrasında, ekonomi yönetimi ticari kredilerin hızla büyümesini engellemek amacıyla TL cinsi kredilerde büyüme sınırları getirdi. Merkez Bankası, 2024 Aralık ayında yaptığı 250 baz puanlık faiz indiriminin ardından, 2025 başında kredi büyümesiyle ilgili yeni düzenlemelere gitti.
Yapılan açıklamalarda, kredi büyümesinin dezenflasyon hedefleriyle uyumlu olabilmesi için zorunlu karşılık uygulamalarında değişiklikler yapıldığı belirtildi. Bu düzenlemelerle, yabancı para ticari kredilerindeki aylık büyüme sınırı yüzde 1,5’ten yüzde 1’e indirilirken, TL cinsinden KOBİ kredileri için yüzde 2,5, diğer ticari krediler için ise yüzde 1,5 sınırı belirlendi.
KOBİ KREDİLERİ VE DİĞER TİCARİ KREDİLERDE BÜYÜME BEKLENTİSİ
BDDK’nın 10 Ocak itibarıyla yayımladığı verilere göre, KOBİ kredilerinin toplam tutarı 3,45 trilyon TL’ye, diğer TL cinsi ticari krediler ise 1,62 trilyon TL’ye ulaşmış durumda. Bankacılık sektörü, Merkez Bankası’nın belirlediği aylık büyüme sınırlarına uyduğu takdirde, yıl sonu itibarıyla KOBİ kredilerinde yaklaşık yüzde 35, diğer TL cinsi ticari kredilerde ise yüzde 20’lik bir büyüme bekliyor.
Yabancı para kredilerinde ise aylık büyüme sınırı yüzde 1 olsa da, bankalar bu kredilerde sınırlamaların üzerinde de kredi verebiliyor. Yabancı para kredilerinin toplam bakiyesi 10 Ocak itibarıyla 168,4 milyar dolar ile son 8 yılın en yüksek seviyesine ulaşmış durumda.
UZUN VADELİ TİCARİ KREDİLERDE FAİZ ORANLARI DÜŞMEYE DEVAM EDİYOR
Büyüme sınırları ve yüksek faiz oranları nedeniyle işletmeler, TL ticari kredilerinden uzak durmuştu. Ancak Merkez Bankası’nın faiz indirimi sonrası, durum değişmeye başladı. Bankacılık sektöründen alınan bilgilere göre, 24 ay ve daha uzun vadeli TL ticari kredilerde faiz oranları yüzde 36 ile yüzde 38 arasında seyrediyor.
Bankalar, faiz indiriminin devam edeceğine ve enflasyonla mücadelede ilerleme kaydedileceğine dair beklentilerle, uzun vadeli kredilerde daha düşük faiz oranlarıyla kredi vermeyi tercih ediyor. Önümüzdeki hafta yapılacak Merkez Bankası Para Politikası Kurulu toplantısında yeni bir faiz indirimi kararı alınması durumunda, uzun vadeli TL ticari kredilerde daha düşük faiz oranları gözlemlenebilir.
