Uluslararası Finans Enstitüsü’nün (IIF), yayınladığı “Küresel Borç Monitörü” raporuna göre, küresel borç seviyesi, 2024’ün üçüncü çeyreğinde yaklaşık 323 trilyon dolara yükseldi.
Küresel borç tutarı, geçen yılın aynı döneminde 302,4 trilyon dolar olarak kaydedilmişti.
Yaklaşık yüzde 326 seviyesinde bulunan küresel borcun gayrisafi yurt içi hasılaya (GSYH) oranının koronavirüs salgınında ulaştığı zirvesinden 30 puan daha düşük olması dikkati çekti.
TÜRKİYE’NİN BORÇLULUĞU AZALDI
Türkiye ve Yunanistan, toplam borç oranlarında önemli düşüşler yaşarken, Macaristan, İrlanda, Nijerya, İsveç ve Brezilya 2024’ün ilk üç çeyreğinde en büyük borç artışlarını kaydetti.
Yunanistan, Pakistan, Türkiye ve Japonya bu dönemde kamu borcunun GSYH’ye oranlarında en keskin düşüşü gördü.
TÜRKİYE’DE BORÇLARIN GERİLEME ORANI
Türkiye’de ise borçların GSYH’ye oranları dikkate alındığında, yılın üçüncü çeyreğinde geçen yılın aynı çeyreğine kıyasla hanehalkına ait borçlar yüzde 11,7’den yüzde 9,9’a, finansal olmayan şirketlere ait borçlar yüzde 50,2’den yüzde 40,7’ye, kamuya ait borçlar yüzde 32,5’ten yüzde 28,1’e ve bankalar gibi finansal şirketlere ait borçlar yüzde 19,1’den yüzde 16,5’e geriledi.
İKLİM HARCAMALARI, BORÇLULUĞU ARTIRACAK
Küresel borcun 2024 sonunda geçen yıla göre yaklaşık 8 trilyon dolar artışla 320 trilyon dolar olacağı, 2025 ve sonrasında kamu borçlanmalarıyla artacağı öngörüldü.
2028 YILI TAHMİNİ
Şu anda 95 trilyon dolar civarındaki küresel kamu borcu seviyesinin de 2028 yılına kadar 130 trilyon dolara yaklaşacağı tahmin edildi.
İKLİMLE İLGİLİ HARCAMALAR, BORÇLULUĞU ARTIRACAK
Borç seviyelerinin özellikle net sıfır hedefleri ve ulusal iklim taahhütleriyle uyumlu kalmak için gereken iklimle ilgili harcamalar hesaba katıldığında, daha da yükselebileceği, böyle bir senaryoda küresel kamu borcunun 2028 yılına kadar 170 trilyon dolara ulaşabileceği öngörüldü.
TİCARET GERGİNLİKLERİNİN BÜYÜME BEKLENTİLERİNİ ZAYIFLATABİLECEĞİ UYARISI
Sektörler bazında incelendiğinde, hanehalkına ait borçlar yılın üçüncü çeyreğinde 61,6 trilyon dolar, finansal olmayan şirketlere ait borçlar 93,4 trilyon dolar, kamuya ait borçlar 95,4 trilyon dolar ve finansal şirketlere ait borçlar 72,5 trilyon dolar olarak hesaplandı.
“BÜYÜME BEKLENTİLERİ ZAYIFLAYABİLİR”
Raporda, artan jeoekonomik parçalanma çağında genişleyici mali politikalar izlemenin zorlu olabileceği, artan ticaret gerginliklerinin, özellikle tedarik zinciri kesintilerinde olası bir artış ve sıkılaşan kamu maliyesi ortamında enflasyonist baskıların yeniden ortaya çıkmasıyla, büyüme beklentilerini zayıflatabileceği kaydedildi.
