24 Mayıs 2023 tarihli seçimlerin ardından ekonomi yönetiminin başına getirilen Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, ilk iş olarak altın ithalatına kota uygulamasını devreye aldı.
Türk lirasında yaşanan değer kayıpları nedeniyle çok sayıda şirketin varlıklarını altın ithalatı ile değerlendirmesinin önüne geçen uygulamaya ilk tepki kuyumculuk ve mücevherat sektöründen gelse de, Bakan Şimşek söz konusu düzenlemenin Türkiye ekonomisi için gerekli olduğunu vurgulamış ve kota uygulamasından geri adım atılmayacağını açıklamıştı.
KAÇAK ALTIN İTHALATINDA REKOR YÜKSELİŞ
Buna karşın 7 Ağustos 2023 tarihinde yürürlüğe giren kota uygulamasıyla birlikte bazı istenmeyen durumlarda da ciddi bir artış yaşandı. Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) eski başekonomisti Hakan Kara, sosyal medya hesabından yaptığı paylaşımda kota uygulamasıyla birlikte kaçak altın ithalatında ciddi bir artış olduğuna dikkat çekti ve “Dolayısıyla, bu açılardan bakıldığında, altın ithalatında kota uygulamasının sonlandırılması veya kapsamlı şekilde gözden geçirilmesi faydalı olacaktır.” ifadelerini kullandı.
Altın ithalatına kota uygulaması kaçak altın ithalatını (bkz. net hata noksan) ve mücevher ithalatını artırdı; dolayısıyla bu kısıtlar altın alımından kaynaklanan döviz çıkışını pek durduramadığı gibi belli bir kesime verilen avantajlar ve arbitraj imkanları nedeniyle aracılara… pic.twitter.com/YfRyEf30e5
— Hakan Kara (@ali_hakan_kara) January 14, 2025
KOTA UYGULAMASINDA 17 SONRA İLK GEVŞEME
Bakan Şimşek, bu hafta Dünya Gazetesi Genel Haber Koordinatörü Recep Erçin’e verdiği röportajda, altın ithalatına yönelik kota uygulamasında değişikliklere gidileceğini duyurdu.
Halihazırda 12 ton olarak uygulanan kotanın yakında 14 tona çıkacağını söyleyen Şimşek, ilave 2 tonluk altının bir tonunun ihracatçılara, diğer bir tonunun ise aracı kuruluşlara tahsis edileceğini belirtti.
Öte yandan AKP’ye yakın kaynaklar, son günlerde artış gösteren altın kaçakçılığı nedeniyle kota uygulamasının tamamen kaldırılabileceğine yönelik açıklamalarda bulunuyor. Dünya’nın haberine göre geçtiğimiz ay iş insanları ile bir araya gelen Şimşek, 3 milletvekilinin karıştığı altın kaçakçılığı olayını referans göstermiş ve kota uygulamasının yakında kaldırılacağına yönelik sinyaller vermişti.
ALTIN FİYATLARINA ETKİSİ NE OLACAK?
Kota uygulaması, özellikle sarrafiye grubu altınlarda işçilik ücretlerinin artmasına neden olurken, söz konusu sınırlamaların gevşetilmesi ya da tamamen kaldırılması, altın alım-satım işlemlerinde uygulanan kuyumcu komisyonunun düşmesine neden olacak.
Yapılan son değişiklikle birlikte 12 tonluk kota kısıtlamasında ilk kez bir gevşetmeye gidilirken, atılan oldukça kısıtlı bu adımla altın fiyatlarında dikkate değer bir değişiklik beklenmiyor.
