Merkez Bankası 3 günde ne kadar döviz sattı?

İBB Başkanı Ekrem İmamoğlu ve 106 kişinin gözaltına alınmasıyla başlayan siyasi kriz, finans piyasalarında büyük çalkantılara yol açtı. Döviz kurlarında sert yükseliş yaşanırken, Borsa İstanbul’da devre kesiciler devreye girdi. Türk Lirası’ndaki değer kaybını frenlemek için harekete geçen Merkez Bankası, üç gün içinde toplam 26 milyar dolarlık döviz satışı gerçekleştirdi. Ancak piyasalardaki dalgalanma sürerken, uzmanlar müdahalelerin etkisinin sınırlı olabileceğini vurguluyor.

BAKAN ŞİMŞEK’TEN AÇIKLAMA GELDİ

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) “tarihi” müdahalelerde bulunurken, Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek de “programın sürdüğü, her şeyin yolunda olduğuna” yönelik açıklamalarını sürdürüyor.

Financial Times’ın aktardığına göre, TL’de ilk gün yüzde 10’nun üzerine çıkan gerilemeyi durdurmak için TCMB sadece ilk gün yaklaşık 12 milyar dolarlık döviz satışı gerçekleştirdi.

DOLARA MÜDAHELE 3 GÜN BOYUNCA DEVAM ETTİ

19 Mart Çarşamba günü başlayan süreçte, Borsa iki kez devre keserken, döviz piyasalarında dolar ve Euro hızlı yükseldi. Dolar/TL 41 seviyesinin üzerine çıkarken, Euro da 44 liranın üzerine çıktı.

TCMB’nin müdahalesiyle kurlar gün sonunda gerilerken, perşembe ve cuma da piyasalarda türbülans sürdü.

Reuters ve Bloomberg hesaplamalarına göre, ilk gün yaklaşık 12 milyar dolarlık döviz satışı yapılırken, iki günde de toplamda 14 milyar dolar ek satış gerçekleştirildi. Böylece sadece üç günde piyasada yapılan döviz satışı 26 milyar doları buldu.

KURU TUTMAK İÇİN SATILAN DÖVİZ MİKTARI NE KADAR?

Yurt içinde uzmanlar da döviz müdahalesinde miktarı hesaplarken, TCMB’nin eski Başekonomisti Prof. Dr. Hakan Kara, “Bu hafta kuru tutmak için ne kadar döviz rezervi harcandığına dair veriler henüz netleşmedi fakat tahminlere göre durum budur” diyerek; grafik paylaştı.

Kara, paylaşımına şu sözlerle devam etti:

“Son 3 günde yaklaşık 23 milyar dolar satılmış görünüyor. (Varsayımlara göre bunun biraz altında veya üstünde gerçekleşebilir.) Kabaca, yarısının Çarşamba, kalanının Perşembe-Cuma satıldığını söyleyebiliriz.”

Bu hafta kuru tutmak için ne kadar döviz rezervi harcandığına dair veriler henüz netleşmedi fakat tahminlere göre durum budur. pic.twitter.com/rH8k47qoGP

— Hakan Kara (@ali_hakan_kara) March 21, 2025

“GÜVEN ORTAMI SAĞLANMAZSA DÖVİZ HER FIRSATTA BOŞLUĞU KAPATIR”

Prof. Dr. Emre Alkin de hem rezervlere hem de gündeme yönelik şu değerlendirmeyi yaptı:

“Daha önce 170 Milyar Dolar civarında olan özel sektör döviz borçlanması bu ekonomi yönetimi göreve gelmeden 125 milyar dolara inmişti. “Yüksek faiz-düşük kur” politikasıyla tekrar 180 Milyar Dolar civarına yükselen özel sektör döviz borçlanması sebebiyle kur hareketi eskisine göre endişe veren bir hale dönüştü. Döviz talebini piyasadaki TL‘yi kısıp rezervlerden satarak azaltmaya çalışmak kısmen başarılı olur. Güven ortamı sağlanmadıkça döviz kurları her fırsatta boşluğu kapatacaktır. “Rekor rezerv” sözlerinin bir anlamı olmadığı, rezervlerin bir çırpıda eriyebileceği görüldüğüne göre uygulanan yanlış reçeteden tedricî şekilde uzaklaşmakta fayda var. “Merkez Bankası döviz almasa kurlar düşer” sözlerinin de şehir efsanesi olduğunu inşallah bazı meslektaşlarımız anlamıştır. Uzmanlar doğru yorum yaptıkça karar alıcıları da doğru yönlendirirler. Bu arada “toplantılara bizi çağırmazlar” diye ekonomi yönetimine sürekli güzelleme yapanların aslında onlara en büyük kötülüğü yaptığını da söylemeliyim. Bilginin yanında cesaret olmadığı zaman işe yaramıyor Dostlar.”

Daha önce 170 Milyar Dolar civarında olan özel sektör döviz borçlanması bu ekonomi yönetimi göreve gelmeden 125 milyar dolara inmişti. “Yüksek faiz-düşük kur” politikasıyla tekrar 180 Milyar Dolar civarına yükselen özel sektör döviz borçlanması sebebiyle kur hareketi eskisine…

— emre alkin (@emrealkin1969) March 22, 2025

TCMB, ara PPK toplantısı da dahil olmak üzere farklı önlemle alırken, gecelik borçlanma faizini artırdı.

Financial Times’a konuşan bir Türk bankacı, çarşamba günü “piyasalarda kontrolün kaybedildiğini” söylerken, bunun da “güvene” zarar verdiğini vurguladı. JP Morgan, Goldman Sachs, HSBC, ING gibi dünya devleri; Türkiye için beklentilerinin değişmediğini ancak “risklerin” arttığını belirtti.

TCMB’NİN VADELİ DÖVİZ İŞLEMLERİ DEVAM ETTİ

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), Türk lirası uzlaşmalı vadeli döviz işlemleriyle satıma dün de devam etti.

TCMB’nin internet sitesinde yer alan veriye göre, dün (21 Mart Cuma) 885 milyon dolar tutarında Türk lirası uzlaşmalı vadeli döviz satım işlemi yapıldı.

TCMB, böylece son güç günde toplam 1 milyar 122 milyon dolar karşılığı Türk lirası uzlaşmalı vadeli döviz satım işlemi gerçekleştirmiş oldu.