NASA’nın Jet İtki Laboratuvarı (JPL) tarafından inşa edilen Mars gezgini Curiosity, 2014’ten bu yana Sharp Dağı’na yavaşça tırmanıyor.
Resmi adı “Aeolis Mons” olan bu dağ 1970’lerde keşfedildi.
Yabancı manzarasına kazınmış olan Gediz Vallis kanalı, bazı bilim insanlarının eski bir nehir yatağı olduğuna inandığı bir yerdir.
Curiosity bu yılın başlarında Gediz Vallis’e girdi ve dün JPL Mars severler için Gediz Vallis’in 360 derecelik panoramik görüntüsünü yayınladı.
Görüntü, Gediz Vallis kanalını çevreleyen birçok Mars’a ait özelliği gösteriyor.
Bunlar arasında Kukenan Butte, Pinnacle Ridge, Texoli Butte ve hatta Gale Krateri’nin uzak bir görüntüsü bile var.
GEDIZ VALLIS KANALI NASIL OLUŞTU?
Kanalın tam olarak nasıl oluştuğu şu anda bilim insanları arasında tartışma konusu.
Bir süre önce içinden su akmış ya da oluşumundan güçlü rüzgarlar sorumlu olmuş olabilir.
Ya da belki de Sharp Dağı’nın yüksek kesimlerinden aşağıya doğru akan toprak kaymaları Gediz Vadisi’ni yaratmıştır ki bu da Curiosity’nin yolculuğu boyunca bulduğu kayaları ve enkazı açıklayabilir.
GİZEMLİ BEYAZ KÜKÜRT TAŞLARI
Enkazın arasında, JPL’nin sağladığı panoramik görüntüde etiketlenmiş olan gizemli beyaz kükürt taşları bulunmaktadır.
Gezgin ayrıca beyaz taşlardan birinin üzerinden geçip onu çatlatmıştı. Kırılan taşın içinde kükürt kristalleri vardı.
Dünya’da kükürtün sıcak su kaynaklarından ve volkanlardan geldiği bilindiği için, Mars’ta ne sıcak su kaynakları ne de volkanlar bulunmadığından, JPL ekibi bu elementin gezegen üzerindeki varlığını açıklayacak bir açıklama yapamadı.
Curiosity’nin proje bilimcisi Ashwin Vasavada yaptığı açıklamada, “Sülfür alanına her açıdan baktık ve bize nasıl oluştuğuna dair ipuçları verebilecek sülfürle karışık herhangi bir şey aradık. Bir ton veri topladık ve şimdi çözmemiz gereken eğlenceli bir bulmacamız var.” diye konuştu.
ON YILDIR GÖREVDE
On yıldan fazla zorlu seyahatten sonra, Curiosity hala işlevsel, ancak Mars’ın sert yüzeyinden biraz yıpranmış durumda.
Gezginin bir sonraki durağı, Mount Sharp üzerinde daha ileride bulunan ve “kutu işi” adı verilen örümcek ağını andıran desenlerdir.
2006’da NASA’nın Mars Keşif Yörüngesiz Aracı tarafından ilk kez görülen bu kutuluk, dokuz ila 19 metre genişliğinde ve dağ yüzeyindeki kırıklara su ile taşınan minerallerin sonucu olabilir.
Bölgeyi inceleyen Curiosity bilim insanı Kirsten Siebach yaptığı açıklamada, “Bu sırtlar, tuzlu sıvı suyun aktığı, daha sıcak olan yeraltında kristalleşen mineralleri içerecektir. Erken Dünya mikropları benzer bir ortamda hayatta kalmış olabilir. Bu da burayı keşfetmek için heyecan verici bir yer haline getiriyor.” dedi.
Curiosity kutu yapısını incelemek üzere yolculuğuna başlarken, JPL’nin bilim insanları elde ettikleri verileri Gediz Vallis kanalındaki özelliklerin nasıl oluştuğuna dair teorileri bir araya getirmek için kullanacaklar.
Şimdi bilim ekibi, Curiosity’nin seyahatleri sırasında gözlemlediklerine dayanarak olayların bir zaman çizelgesini oluşturuyor.
