Son yıllarda elektronik sigara kullanımının yaygınlaşmasıyla birlikte yeni bir sağlık sorunu ortaya çıkmıştır: Evali sendromu. Bu durum, özellikle gençler arasında popüler hale gelen elektronik sigara ve vaping cihazlarının kullanımına bağlı olarak gelişen ciddi bir akciğer hastalığıdır. Evali, “E-sigara veya Vaping Ürünlerine Bağlı Akciğer Hasarı” anlamına gelen bir kısaltmadır. Peki, nefes almayı güçleştiren bu sendrom nedir, nasıl tedavi edilir? İşte, evali sendromu ve belirtileri…

EVALI SENDROMU NEDİR?

Evali sendromu, elektronik sigara ve vaping cihazlarının kullanımı sonucu akciğerlerde meydana gelen iltihaplanma ve hasar durumudur. 2019 yılında ABD’de yapılan araştırmalarla tanımlanan bu durum, ciddi solunum problemlerine ve hatta hayatı tehdit eden komplikasyonlara neden olabilir. Evali, vaping cihazlarında kullanılan sıvıların içeriğinde bulunan zararlı kimyasallara karşı akciğerlerin verdiği tepki sonucu gelişir.

EVALI SENDROMU NEDEN OLUR?

Evali sendromunun başlıca nedenleri, elektronik sigara sıvılarında bulunan bazı zararlı maddelerdir.

1. Vitamin E asetat:

Elektronik sigara sıvılarında katkı maddesi olarak kullanılan bu bileşen, akciğerlerde birikerek hasara yol açabilir.

2. Kimyasal katkılar:

Nikotin, THC (tetrahidrokannabinol) ve diğer katkı maddeleri solunum yollarında tahrişe neden olur.

3. Yetersiz denetim:

Elektronik sigara sıvılarında kullanılan içeriklerin çoğu yeterince denetlenmemekte ve zararlı kimyasallar içerebilmektedir.

4. Yanlış kullanım:

Sıvıların evde hazırlanması veya uygun olmayan cihazların kullanımı, zararlı etkileri artırabilir.

EVALI SENDROMUNUN BELİRTİLERİ NELERDİR?

Evali sendromu belirtileri, diğer solunum yolu hastalıklarıyla karıştırılabilir. Ancak, vaping öyküsü olan kişilerde aşağıdaki semptomlar görüldüğünde, Evali sendromundan şüphelenilebilir:

1. Solunum problemleri:

Nefes darlığı, öksürük ve göğüs ağrısı en yaygın belirtilerdir.

2. Gastrointestinal semptomlar:

Bulantı, kusma ve ishal gibi sindirim sistemi sorunları.

3. Genel sağlık şikayetleri:

Yüksek ateş, halsizlik, yorgunluk ve hızlı kilo kaybı.

4. Röntgen bulguları:

Akciğerlerde opaklaşma ve inflamasyon görülmesi.

EVALI SENDROMU NASIL TEDAVİ EDİLİR?

Evali sendromunun tedavisi, hastalığın şiddetine bağlı olarak değişebilir. İşte genel tedavi yöntemleri:

1. Hastaneye yatış

Semptomlar şiddetliyse, hasta hastaneye yatırılarak tedavi edilir. Yoğun bakım ihtiyacı olan hastalarda mekanik ventilasyon uygulanabilir.

2. Steroid tedavisi

Kortikosteroid ilaçlar, akciğerlerdeki iltihaplanmayı azaltmak için kullanılır. Bu tedavi genellikle olumlu sonuç verir.

3. Destekleyici tedavi

Hastaların oksijen ihtiyacını karşılamak için oksijen terapisi uygulanabilir. Ayrıca, sıvı kaybını önlemek için intravenöz sıvı desteği sağlanır.

4. Elektronik sigara kullanımının bırakılması

Tedavinin en önemli adımı, vaping cihazlarının kullanımının tamamen bırakılmasıdır. Sigara bırakma tedavileri ve danışmanlık desteği bu süreçte yardımcı olabilir.

5. Uzman takibi

Tedavi sonrası hastaların düzenli olarak bir göğüs hastalıkları uzmanı tarafından takip edilmesi önemlidir.