Netanyahu: Hamas, rehineleri Cumartesi öğlene kadar serbest bırakmazsa ateşkes sona erecek

İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, Hamas’ın İsrailli rehineleri Cumartesi öğlene kadar serbest bırakmaması durumunda ateşkesin sona ereceğini ve İsrail ordusunun Hamas’a karşı yeniden savaşmaya başlayacağını söyledi.

Hamas’ın ateşkesin ihlal edilmesini gerekçe göstererek rehine takasını durdurduğunu açıklamasının ardından, İsrail’de kabine Netanyahu başkanlığında toplandı.

Yaklaşık dört saat süren toplantının ardından konuşan İsrail Başbakanı, kararın oy birliğiyle alındığını söyledi.

Netanyahu, “Hamas’ın ateşkesi ihlal etme kararı ve duyurusu ışığında dün gece İsrail ordusu güçlerine Gazze Şeridi içinde ve çevresinde toplanma” emri verdiğini belirtti ve ekledi:

“Bu operasyon şu sıralarda hayata geçiriliyor. Çok yakın zamanda da tamamlanacak.”

İsrail Başbakanı, “Kabinede oy birliğiyle aldığımız karar şudur: Hamas Cumartesi öğlene kadar rehinelerimizi iade etmezse – ateşkes sona erecek ve Hamas tamamen yok edilinceye kadar İsrail ordusu şiddetli çatışmalara geri dönecek” dedi.

Ne olmuştu?

Hamas yardım dağıtımı dahil, ateşkes şartlarının ihlal edildiğini savunarak Cuma günü yapılacak rehine takasını durdurduğunu açıklamıştı.

Örgüt, İsrail’in Gazze’ye dönüşleri ötelediğini, Gazze’de bazı yerleri bombaladığını ve insani yardıma izin vermediğini iddia ediyor.

Bundan birkaç saat sonra ABD Başkanı Donald Trump, Hamas’ı tehdit etti ve örgütün “cumartesi günü saat 12’ye kadar” tüm rehineleri serbest bırakmasını talep etti. Trump, aksi halde “kıyamet kopacak” dedi.

Trump, Hamas tüm rehineleri serbest bırakmazsa İsrail’in ateşkesi iptal etmesi gerektiğini de savundu.

İsrail Başbakanı Netanyahu kabine toplantısı sonrası yaptığı açıklamada Trump’ın açıklamalarını memnuniyetle karşıladığını ifade etti.

Trump’ın açıklaması sonrasında konuşan bir Hamas sözcüsü, Trump’ın İsrailli rehinelerin iadesini istiyorsa “her iki tarafın da saygı göstermesi gereken bir anlaşma olduğunu hatırlaması gerektiğini” söyledi.

Reuters haber ajansına konuşan Sami Ebu Zuhri, “tehdit dilinin hiçbir değeri olmadığını ve sadece meseleleri karmaşıklaştırdığını” sözlerine ekledi.

Hamas’tan üst düzey bir siyasetçi Dr. Basem Naim BBC’ye yaptığı açıklamada Hamas’ın anlaşmaya bağlı kaldığını ve “durumun düzeltilmesi halinde önümüzdeki Cumartesi günü rehineleri teslim etmeye hazır olduğunu” söyledi.

İsrail’den gelen ilk açıklamalarda ateşkes şartlarının ihlaline dair iddialara yanıt verilmemişti.

Savunma Bakanı Israel Katz, “Hamas’ın açıklaması ateşkes anlaşmasının ihlalidir” demişti.

Katz, orduya “Gazze’deki olası herhangi bir senaryoya karşı hazırlıklı olma” emri verdiğini söylemişti.

15 Ocak’ta imzalanan ve 19 Ocak’ta yürürlüğe giren anlaşma, karşılıklı rehine ve tutuklu takası üzerinden gerçekleşiyor.

Hamas’ın 7 Ekim 2023’te İsrail’e düzenlediği saldırıda 1200 kişi öldü, 251 kişi de rehin alındı.

İsrail’in bu saldırının ardından Gazze’de büyük bir yıkıma neden olan saldırılarında 48 bin 189 kişi öldü.

Gazze’de ateşkes 19 Ocak sabahı başlamıştı.

İsrail, Netzarim Koridoru’ndan çekildi

İsrail askerleri ateşkes anlaşması kapsamında Gazze’yi ikiye ayıran Netzarim Koridoru’ndan çekildi.

Bunun ardından binlerce Filistinli eşyalarını yükledikleri araçlarla koridoru aşarak Gazze’nin kuzeyine hareket etmeye başladı.

İsrail bu alandaki yüzlerce sivil yapıyı kontrollü patlamalarla yıkmıştı.

Netzarim Koridoru’ndan çekilme, 19 Ocak’ta yürürlüğe giren ateşkes anlaşmasının koşullarından biriydi.

Anlaşma kapsamında şu ana kadar 16 İsrailli ve beş Taylandlı rehine ile 566 tutuklu Filistinli takas edildi.

Ateşkesin üç haftalık ilk aşamasında toplamda 33 İsrailli rehineyle 1900 Filistinli tutuklunun serbest bırakılması planlandı.

Gazze’deki binaların yaklaşık üçte ikisi yıkıldı ya da hasar gördü.

Gazze’nin kuzeyinde yaşayan yaklaşık 700 bin kişi de güneydeki bölgelere göç etti. İsrail’in Gazze güneyine doğru saldırılarını sürdürmesi sonucu yüz binlerce kişi birkaç kez yer değiştirmek zorunda kaldı ve Gazze’deki insani kriz derinleşti.

Netzarim Koridoru kuzeyde yaşayanların tekrar evlerine dönmelerinin önünde bir engeldi. Yaya olarak kuzeye geçmek isteyenler sahil yolunu kullansalar da arabalarla ve eşya yüklü kamyonlarla kuzeye dönmek isteyenler Netzarim Koridoru’nda tutuluyordu.

İsrail ordusu 9 Şubat’taki geri çekilmeyle ilgili resmi bir açıklama yapmadı.

İsrail’de yayın yapan Haaretz gazetesine göre, Gazze’deki Hamas yönetimi, Gazzelilere yönelik “seyahat ederken dikkatli olmaları ve uyarıları dikkate almaları” çağrısı yaptı.

Askerlerin çekilmesi, İsrailli heyetin Gazze’yle ilgili müzakereler için Katar’a gitmesiyle eş zamanlı gerçekleşti.

İsrail hükümeti, bu görüşmelerin, ateşkesin ilk aşamasındaki “teknik konuları” görüşmek için planlandığını açıklamıştı.

İkinci aşamanın ise daha zorlu bir müzakere sürecini içereceği, kalıcı ateşkesin ancak bu noktada gündeme gelebileceği tahmin ediliyor.

İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu’nun 20 Ocak’taki ABD ziyareti, Donald Trump’ın “Gazze’yi devralacağız” sözleriyle bölgedeki dengeleri yeni bir krizin eşiğine getirmişti.

Trump Filistinlilerin “başka bir yere gitmesini” savunurken, ABD’nin bölgeyi “Orta Doğu’nun Riviera’sına dönüştürmeyi” üstleneceğini iddia etmişti.

Söz konusu açıklamalara Filistinlilerin yanı sıra ABD’nin müttefiklerinden de itirazlar ve tepkiler yöneltildi.