İsrail güçlerinin Gazze Şeridi’ne saldırıları bir yılı aşkın zamandır şiddetlenerek devam ederken, Birleşik Arap Emirlikleri’nin (BAE) ‘savaş sonrası’ Gazze’de, reform yapılmış bir Filistin Yönetimi bölgenin idaresini devralana kadar oluşturulacak bir geçici hükümette yer almak için İsrail ve ABD ile görüşmeler yaptığı iddia edildi.
Reuters haber ajansının yapıldığı ileri sürülen görüşmelere aşina 10’dan fazla yabancı diplomat ve Batılı yetkiliye dayandırdığı haberine göre, perde arkasında yapılan söz konusu görüşmeler, diğer ülkeler de dahil olmak üzere BAE ve ABD’nin, İsrail ordusu çekildikten sonra ve bir Filistin yönetimi bölgenin idaresini devralabilene kadar Gazze’deki yönetim, güvenlik ve yeniden inşasını denetlemesi olasılığını da içeriyor. Söz konusu görüşmeler özel olduğu için kimliklerinin paylaşılmasını istemeyen kaynaklar, bir yılı aşkın süredir devam eden savaşın ardından İsrail’in Gazze konusunda kendi vizyonunu ortaya koyma konusunda isteksiz olduğunu, uluslararası toplumun da uygulanabilir bir plan ortaya koymakta zorluk çektiğini anlattı. Diplomat ve yetkililer, Abu Dab yönetimi ile görüşmelerden çıkan fikirlerin detaylarının henüz ortaya çıkmadığını ve söz konusu fikirlerin resmi, yazılı bir plan haline getirilmediğini ya da herhangi bir hükümet tarafından kabul edilmediğini belirtti.
BAE’DEN KATILIM İÇİN 3 ŞART
Kaynaklara göre, BAE, perde arkasında yapılan görüşmelerde, reforme edilmiş bir Filistin Yönetimi’nin, bağımsız bir Filistin devletinin himayesinde Gazze ile birlikte işgal altındaki Batı Şeria ve Doğu Kudüs’ü yönetmesini savunuyor. İsrail ise kamuoyuna yaptığı çeşitli açıklamalarda böyle bir ihtimali reddetmiş durumda. Reuters’a konuşan BAE’li bir yetkili, “BAE, Filistin Yönetimi’nde önemli bir reform yapılmasının, güçlendirilmesinin ve bir Filistin devletine giden güvenilir bir yol haritasının tesisinin olmadığı herhangi bir plana katılmayacak” ifadelerini kullandı. Yetkili, “Halihazırda eksik olan bu elementler, herhangi bir (savaş) sonrası Gazze planının başarısı için temel öneme sahip” dedi.
BAE’DEN ‘ÖZEL ASKERİ ÜSTLENİCİ’ ÖNERİSİ
Ajansa açıklama yapan bir ABD Dışişleri Bakanlığı sözcüsü, aralarında Birleşik Arap Emirlikleri’nin de olduğu pek çok ülkeyle görüşmeler yapıldığını, bu görüşmelerin yönetim, güvenlik ve yeniden inşa ile ilgili olduğunu, pek çok taslak teklif, plan ve fikrin ortaklar tarafından ortaya konulduğunu söyledi. ‘Özel diplomatik konuşmalar’ konusunda daha fazla yorum yapmayı reddeden bakanlık sözcüsü, “Bunlar, ileri doğru en iyi yolu ararken devam eden istişari tartışmalardır” diye konuştu. İsrail Başbakanlık Ofisi, haber için yorum yapmayı reddederken, Filistin Yönetimi de Reuters’ın sorularına yanıt vermedi.
Dört diplomat ve Batılı yetkili, BAE’nin, Filistin Yönetimi’nin reforme edilmesinin yanı sıra Gazze’de savaş sonrası barış gücünün bir parçası olarak özel askeri yüklenicilerin kullanılmasını önerdiğini anlattı. Diğer kaynaklar da bu güçlerin kullanılması da dahil BAE’nin savaş sonrasına ilişkin teklifleri konusunda bilgilendirildiklerini doğruladı.
Diplomatlar ve Batılı yetkililer, bu tür yüklenicilerin kullanılmasının Batılı ülkeler arasında endişe yaratabileceğine dikkat çekti. ABD ve başka hükümetlerin kullandığı söz konusu özel askeri üstleniciler, Irak ve Afganistan da dahil olmak üzere daha önce işkence, insan hakları ihlalleri ve aşırı güç kullanımı gibi suçlamalarla karşı karşıya kalmıştı. BAE yetkilisi, söz konusu güçlerin kullanımına ilişkin soruyu yanıtsız bıraktı.
‘İSRAİL, BAE’NİN SAVAŞ SONRASI GAZZE’DE DAHLİNİN OLMASINI İSTİYOR’
Siyasi kurumları dahil Gazze’nin yeniden inşasının yıllar alacağı ve milyarlarca dolara mâl olacağı tahmin edilirken, iki eski İsrailli yetkili, BAE her ne kadar İsrail ordusunun eylemlerini ve İsrail Başbakanı Benjamin Netanyahu’nun kendisini eleştiriyor olsa da İsrail’in yine de BAE’nin savaş sonrası Gazze’de dahlinin olmasını istediğini anlattı.
Reuters, söz konusu planlardan Hamas’ın bilgisi olup olmadığını Hamas’ın üst düzey isimlerinden Besim Naim’e sordu. Naim, savaştan sonra Gazze’nin ‘yabancı müdahale’ olmadan ‘belirgin biçimde Filistinli’ olması gerektiğini söyledi.
BAE’DEN ‘YENİ BAŞBAKAN’ TALEBİ
Ajansın haberine göre, Körfez ülkesi, sadece Filistin Yönetimi’nin daveti ve ABD’nin de dahliyle savaş sonrası milletlerarası bir misyona asker gönderebileceğini belirtiyor. BAE, ayrıca, Filistin Yönetimi’nin yeni bir başbakanı olması çağrısında bulunuyor. Diplomatlar ve yetkililere göre, BAE’li yetkililer, perde arkasında yapılan görüşmelerde Filistin Yönetimi’ni sık sık yolsuzluk ve ehil olmamakla eleştiriyor.
Filistin Yönetimi’nin mevcut başbakanı Muhammed Mustafa mart ayında göreve gelmiş ve Filistin Yönetimi’nin içinde reform yapma taahhüdünde bulunmuştu. BAE’li yetkililer ise ABD’de eğitim görmüş eski bir Dünya Bankası çalışanı olan eski başbakan Salam Fayyad’ın Filistin Yönetimi’ni idare etmek için güvenilir bir isim olduğunu ifade ediyor.
2007 yılında başbakan olarak göreve başlayan Salam Fayyad, 2013 yılında Filistin Yönetimi lideri Mahmud Abbas ile ters düştükten sonra görevinden istifa etmişti. Reuters, konuyla ilgili görüşüne başvurmak üzere iletişime geçmeye çalıştığı Fayyad’a ulaşamadığını aktardı.
(REUTERS)
