Ekonomide uygulanan politikalarla yoksulluk ve geçim sıkıntısıyla mücadele eden yurttaşın en büyük kâbusu eğitim harcamaları oldu. Yurttaşın kırtasiyeden kitaplara giysiden servise kadar artan fiyatlarla bütçesi sarsılırken bu artışlar Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) verilerinde de ortaya çıktı. 2023 yılı eğitim harcamaları bir önceki yıla göre yüzde 92.5 artarak 1 trilyon 130 milyar 844 milyon TL oldu.
ASIL HARCAMA PERSONELE
TÜİK’in dün yaptığı 2023 yılı Eğitim Harcamaları İstatistikleri’ne göre hanehalkının yaptığı harcamalar da 91.5 milyar liradan 150.5 milyar liraya yükseldi. Bir önceki yıla göre eğitim harcamalarının en fazla arttığı eğitim düzeyleri 2023’de yüzde 109 ile ilkokul ve yüzde 107.2 ile okul öncesi oldu.
Öğrenci başına yapılan eğitim harcaması 25 bin 143 TL’den 49 bin 45 TL’ye çıktı. Öğrenci başına harcamanın en yüksek olduğu eğitim düzeyi 84 bin 759 TL ile yükseköğretim oldu.
Devlet eğitim kurumlarınca yapılan 833.7 milyar liralık cari harcamanın 666.4 milyar lirasını ise personel harcamaları oluşturdu. Eğitim-Sen Genel Sekreteri Zülküf Güneş, hükümetin yaptığı eğitim harcamalarının yüzde 80’inin yüksek enflasyon etkisiyle yaşanan personel harcamaları olduğunu belirtti. “Eğitim harcamalarındaki rakamsal artış eğitime yeterli bütçe ve okullara ihtiyacı kadar ödenek ayrıldığı anlamına gelmiyor” diyen Güneş şöyle devam etti:
“Hanehalkının artan eğitim harcamaları kamusal eğitimin giderek özelleştiğinin somut bir sonucu. Halkın cebinden yaptığı eğitim harcamalarının bu kadar artmış olması da dikkat çekici. Eğitimde okul masraflarının en fazla artış gösterdiği bir dönemde halkın gıda harcamalarını kısarak çocukların eğitimine para ayırdığını, çok sayıda velinin çocuğunu okutmak için eğitim kredisi çektiğini biliyoruz. Sürekli olarak artan maliyetler, birçok ailenin çocuklarını yeterli beslenme, barınma ve eğitim materyalleri gibi temel gereksinimlerden mahrum bırakmasına neden oluyor.
ÖĞRETMEN DE MAĞDUR
Özel Sektör Öğretmenleri Sendikası Genel Sekreteri Hüseyin Samsun da masraf artışının özel okullardaki boyutunu değerlendirdi. Samsun, “Özel eğitim kurumlarındaki okulların kayıt, giyim, kaynak kitap ücretleri önceki yıllara göre yüksek oranda arttı. Birçok veli belirli sebepler nedeniyle özel okullara yöneliyor. Bugün İstanbul’daki özel okul sayısı neredeyse kamu okulu sayısıyla eşit durumda. Böyle olduğunda ise özel okulların ücretleri yükseltme konusunda önü açılıyor. Biz eğitim emekçileri olarak bu fiyat artışlarının bizlere bir yansımasını görmüyoruz. Şirket algısıyla yönetilen okullarda temel hedef para oluyor” dedi.
