Türkiye’nin ilk kuantum bilgisayarı “QuanT”, Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz’ın katılımıyla TOBB ETÜ Teknoloji Merkezi’nde tanıtıldı. Dünyada kuantum bilgisayar teknolojisine sahip 15 ülke arasına Türkiye de katıldı. Cumhurbaşkanlığı Savunma Sanayii (SSB) Başkanı Haluk Görgün, teknoloji, savunma ve ekonomideki bağımsızlığın, derin teknolojilerdeki gelişmişlikle doğru orantılı olduğunu belirtti. Görgün, Türkiye’nin önemli kurumlarının da kuantum alanında çalıştığına işaret ederek, 2035 yılında kuantum teknolojilerinin pazar büyüklüğünün 2 trilyon dolar olmasının öngörüldüğünü söyledi.
Türkiye’nin ilk kuantum bilgisayarı: QuanT (Quantum Computer of TOBB ETÜ)
TOBB Başkanı Rifat Hisarcıklıoğlu da TOBB ETÜ Teknoloji Merkezi’nin, 6 farklı mühendislik disiplininin bir arada bulunduğu dünyadaki tek merkez olduğunu bildirdi. Bu merkezde araştırmacılar yetiştirildiği ve teknolojiler geliştirildiğini anlatan Hisarcıklıoğlu, bu teknolojilerin daha sonra ürüne dönüştürüldüğü ve ticarileştirildiğini ifade etti. Hisarcıklıoğlu, Türkiye’nin ilk kuantum bilgisayarı QuanT‘ın da burada geliştirildiğini belirterek, şu değerlendirmelerde bulundu: “QuanT (Quantum Computer of TOBB ETÜ), Türkiye’nin teknoloji vizyonunu ileriye taşıyan bir semboldür. Türkiye, kuantum bilgisayar geliştiren dünyadaki sayılı ülkeler arasına girdi. Şu an dünyada kuantum bilgisayar teknolojisine sahip yalnızca 15 ülke bulunmaktadır. Biz, bu teknolojiye sahip olan az sayıdaki ülkeden biri olmanın haklı gururunu yaşıyoruz.”
QuanT’ın sağladığı işlem gücünün savunma sanayisinden finansal teknolojiye, mobiliteden siber güvenliğe kadar pek çok stratejik alanda Türkiye’nin küresel rekabet gücünü artıracağı belirtildi. Aynı zamanda QuanT’ın sahip olduğu altyapı, yerli algoritmaların geliştirilmesi ve Türkiye’nin bu alanda liderlik konumuna erişmesi için kritik bir adım olacak.
Süperiletken Çip Üretimevi
Kuantum bilgisayar çalışmalarını destekleyecek, süper iletken çiplerin yerli ve milli üretimi sağlayacak Süperiletken Çip Üretimevi’nin kurulması için bilgi birikimi açısından hazır olduklarını bildiren Sarınay, “Geleceğin teknolojik altyapısını şekillendirecek kuantum bilgisayar aynı zamanda ülkemizin teknolojik gelişimine de önemli katkılar sağlayacağı için dışa bağımlılığımızın azaltılması hamlesine büyük bir ivme kazandıracaktır.” dedi.
Kuantum bilgisayarların özellikleri
Kuantum bilgisayarlar, klasik bilgisayarlardan farklı olarak işlemleri “bit” yerine “kuantum bitleri” (kübit) ile gerçekleştiriyor. Kuantum bilgisayar alanındaki araştırmaların en önemli hedeflerinden biri, klasik bilgisayarlarla çözülmesi binlerce yıl alacak şifrelenmiş hızlarda çözülebilecek teknolojiler olarak gösteriliyor. En gelişmiş bilgisayarlardan bile milyonlarca kat daha hızlı işlem yaparak büyük miktardaki veriyi aynı anda işleyebiliyor.
QuanT, Türkiye’nin kuantum ekosisteminin oluşturulmasına da öncülük edecek. Siber güvenlik, yapay zeka ve optimizasyon gibi alanlarda yerli algoritmalarla güçlendirilmiş kuantum çözümleri, Türkiye’nin teknolojik bağımsızlık sağlamasında önemli rol üstlenecek.
