Uluslararası Ceza Mahkemesi (UCM) kararı dünyada gündem oldu. UCM, Gazze’de işlenen savaş suçları ve insanlığa karşı suçlardan İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ve eski Savunma Bakanı Yoav Gallant hakkında tutuklama emri çıkardı. UCM’den yapılan açıklamada, Gazze’de işlenen savaş suçları ve insanlığa karşı suçlardan Netanyahu ve Gallant hakkında tutuklama emri çıkardığını duyuruldu. Peki, Uluslararası Ceza Mahkemesi (UCM) nedir, kimleri yargılayabilir?
NETANYAHU VE GALLANT İÇİN TUTUKLAMA EMRİ
Uluslararası Ceza Mahkemesi (UCM), Gazze’de işlenen savaş suçları ve insanlığa karşı suçlardan İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ve eski Savunma Bakanı Yoav Gallant hakkında tutuklama emri çıkardı.UCM’den yapılan açıklamada, Gazze’de işlenen savaş suçları ve insanlığa karşı suçlardan Netanyahu ve Gallant hakkında tutuklama emri çıkardığını duyuruldu. Mahkeme ayrıca İsrail’in, UCM’nin yargı yetkisine ilişkin itirazlarını reddederek, Filistin topraklarında işlenen suçlar üzerinde yargı yetkisi bulunduğuna hükmetti. UCM Ön Yargılama Dairesi, İsrail’in 26 Eylül 2024’te yargı yetkisine ilişkin sunduğu iki itirazı oybirliğiyle reddetti.
ULUSLARARASI CEZA MAHKEMESİ (UCM) NEDİR, NE ZAMAN KURULDU?
Uluslararası Ceza Mahkemesi (International Criminal Court – ICC), 1998 yılında kabul edilen Roma Statüsü ile kurulan, uluslararası hukuk alanında bireyleri sorumlu tutmaya yönelik bir yargı organıdır. 2002 yılında resmen faaliyete geçen UCM’nin merkezi Hollanda’nın Lahey şehrindedir. Mahkemenin amacı, insanlığa karşı işlenen suçlar, savaş suçları, soykırım ve saldırı suçlarından (agresyon suçu) bireyleri yargılamaktır.
UCM KİMLERİ YARGILAYABİLİR?
Uluslararası Ceza Mahkemesi (UCM), devletleri değil, bireyleri yargılar. Devletleri yargılama yetkisine sahip değildir. Yargılanacak kişinin taraf ülke vatandaşı olması gerekir.
Aşağıdaki suçlardan sorumlu olan bireyler yargılanabilir:
Soykırım: Bir ulusal, etnik, ırksal veya dini grubu kısmen veya tamamen yok etmeyi amaçlayan eylemler.
İnsanlığa Karşı Suçlar: Sivil nüfusa karşı sistematik veya yaygın saldırılar (ör. cinayet, işkence, cinsel şiddet, zorla kaybetme).
Savaş Suçları: Uluslararası veya iç çatışmalarda savaş hukukunun ağır ihlalleri (ör. sivillere yönelik saldırılar, savaş esirlerine kötü muamele).
Saldırı Suçu (Agresyon): Bir devletin bir başka devlete karşı yasadışı saldırı eylemleri (sınırlı durumlarda).
HANGİ ÜLKELER ULUSLARARASI CEZA MAHKEMESİ’Nİ (UCM’Yİ) TANIYOR?
Uluslararası Ceza Mahkemesi’ne (UCM) taraf olan ülkeler arasında, 123 ülke bulunmaktadır. Bunlar arasında Türkiye, ABD, Çin, Rusya, Hindistan, İsrail ve bazı diğer ülkeler yer almazken Avrupa Birliği üyeleri, Latin Amerika ülkeleri ve bazı Afrika, Asya ve Okyanusya ülkeleri UCM’yi tanımaktadır. Bu ülkeler arasında Almanya, Fransa, İngiltere, İtalya, Japonya, Brezilya, Arjantin, Güney Afrika, Kanada, Avustralya gibi devletler yer almaktadır.
