Gürcistan ekonomik reformları, şeffaf politikaları ve istikrarlı büyümesi ile Lari’nin hem bölgesel hem de küresel alanda değer kazanmasını sağlamıştır. Gelin hep beraber değer kazanan para birimi Lari’ye bakalım!
1. Sovyetler’den kopuşun sembolü
1995 yılında Gürcistan Sovyetler Birliği’nden ayrılar bağımsızlık kazanmıştır. Bunun üzerine ekonomisini yeniden inşa etme sürecine girmiştir. Daha önceden kullandığı Sovyet rublesini kenara kaldırarak yeni bir para birimine geçiş yapmıştır. Lari ile birlikte ülkenin bağımsızlığı ekonomik açıdan da güçlendirilmiştir.
2. Ekonomik bağımsızlığın gösterilmesi adına verilen isim
Lari kelimesi Gürcücede hazine ve mülk anlamına gelir. Paranın maddi bir değer taşıdığını simgelemesinin yanı sıra ülkenin ekonomik açıdan refah bir seviyede olduğunu da gösterir. Lari ismi seçilerek ulusal kimlik güçlendirilmek istenmiş ve güçlü bir ekonomik duruş segilenmiştir.
3. Lari’nin alt birimi
Lari’nin alt birimi olan Tetri, 1 Lari’nin 100 parçaya bölünmesi ile elde edilir. Tetri kelimesi Gürcüce’de beyaz anlamına gelir. Gümüş para birimlerini ifade etmek amaçlı tetri kelimesi kullanılmıştır.
4. İlk yıllarında uygulanan politikalar
İlk yıllarda para birimi sabit kur rejimine bağlıydı. Bu da Lari’nin büyük para birimlerine karşı olan değerinin hükümet tarafından kontrol altına alınması anlamına gelir. Fakat 2000’lere gelindiği zaman dalgalı kur rejimine geçiş yapıldı. Lari’nin değeri, piyasa koşullarına göre serbestçe belirlenmeye başlamıştır.
5. Son yıllardaki durumu
Son yıllarda değer kazanmaya başlayan Lari’ye bakıldığı zaman Gürcistan’ın kapsamlı ekonomik reformlar uyguladığı görülür. Turizm gelirindeki artış, yabancı yatırımların ülkeye akışı gibi ilerlemeler ile birlikte Lari’nin değeri korunmakla kalmamış artışa da uğramıştır.
6. Banknotlarda yer alan önemli kişiler
5 Lari’nin üzerinde Gürcü şair Akaki Tsereteli yer alır. 20 Lari’de ünlü yazar ve düşünür Ilia Chavchavadze, 50 Lari’de ise Gürcü Kraliçe Tamar bulunur. Gürcistan’ın kültürel miraslarını da bize sunar.
7. Lari’nin koruyucusu Merkez Bankası
Para biriminin basımı ve yönetimi Gürcistan Merkez Bankası tarafından gerçekleşir. Fiyat istikrarını sağlamak, enflasyonu kontrol altında tutmak ve güvenilir para birimi olmasını sağlamak gibi görevleri vardır.
8. Turizmin Lari üzerindeki etkisi
Gürcistan’ın turizm bakımdan başarısı, Lari’nin değer kazanmasında etkili olmuştur. Tiflis, Batum ve Kazbegi gibi yerlere ziyaretler artmıştır. Böylece ülkeye döviz girişi de artmıştır. Para biriminin uluslararası arenada daha güçlü bir konuma gelmesine neden olmuştur.
9. Kripto para düzenlemeleri
Kripto para madenciliği konusunda dünya çapında önemli ülkelerden biri olarak görülür. Düşük enerji maliyetleri nedeni ile kripto para madenciliği yaygınlaşmıştır. Gürcistan hükümeti kripto para piyasasına ilişkin düzenlemeler yapmıştır.
10. Bölgesel ticaretteki rolü
Türkiye, Azerbaycan ve Ermenistan gibi komşu ülkelerle yaptıüı ticarette Lari etkili bir şekilde kullanılır. Gürcistan’ın ekonomik iş birliği ve entegrasyon politikaları ile Lari bölgesel ticarette önem kazanmıştır.
11. Yatırımcılar için yeni bir alternatif olma
Gürcistan’ın ekonomik politikalarındaki şeffaflık ve istikrar sayesinde yatırımcılar için Lari, cazip bir seçenek haline gelmiştir. Döviz kurları ve düşük risk oranları ile Lari, bölgesel piyasalarda öne çıkan bir yatırım aracı konumuna gelmiştir.
