Türkiye hızlı yaşlandı

Türkiye’de 65 ve daha yukarı yaştaki nüfus beş yılda yüzde 20.7 artarak geçen yıl 9 milyon 112 bin 298 kişiye ulaştı. Yaşlı nüfusun, nüfus içindeki oranı 2024 itibarıyla yüzde 10.6’ya çıktı.

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), 2024 yılına ilişkin “İstatistiklerle Yaşlılar” çalışmasını açıkladı. Buna göre, 2019’da 7 milyon 550 bin 727 kişi olan 65 yaş ve üzeri nüfus, son beş yılda yüzde 20.7 artarak 2024’te 9 milyon 112 bin 298 kişi oldu. Yaşlı nüfusun toplam nüfus içindeki oranı 2019’da yüzde 9.1 iken 2024’te yüzde 10.6’ya çıktı.

Yaşlı nüfusun 2024’te yüzde 44.6’sını erkekler, yüzde 55.4’ünü kadınlar oluşturdu. Nüfus projeksiyonlarında yaşlı nüfus oranının 2030’da yüzde 13.5, 2040’ta yüzde 17.9, 2060’ta yüzde 27, 2080’de yüzde 33.4 ve 2100’de yüzde 33.6 olacağı öngörüldü.

Yaşlı nüfus yaş grubuna göre incelendiğinde, 2019’da bu kesimin yüzde 62.8’inin 65-74 yaş, yüzde 28.2’sinin 75-84 yaş ve yüzde 9.1’inin 85 ve daha yukarı yaş grubunda yer aldığı görülürken, 2024’te yüzde 63.4’ünün 65-74 yaş, yüzde 28.8’inin 75-84 yaş ve yüzde 7.8’inin 85 ve daha yukarı yaş grubunda yer aldığı belirlendi. Yaşlı nüfusun yüzde 0.1’ini oluşturan 100 yaş ve üzerindeki kişi sayısı 2024’te 7 bin 632 oldu.

Demografik dönüşüm

Yaşlı nüfusun toplam nüfus içindeki oranının yüzde 10’unu geçmesi, nüfusun yaşlanmasının bir göstergesi olarak kabul ediliyor. Türkiye’de yaşlı nüfus, diğer yaş gruplarına göre daha yüksek hızla arttı.

Küresel yaşlanma süreci olarak adlandırılan “demografik dönüşüm” sürecinde olan Türkiye’de, doğurganlık ve ölüm hızlarındaki azalma ile sağlık alanında kaydedilen gelişmeler, yaşam standardının, refah düzeyinin ve doğuşta beklenen yaşam süresinin artmasıyla nüfusun yaş yapısı şekil değiştirdi. Çocuk ve gençlerin toplam nüfus içindeki oranı azalırken yaşlıların toplam nüfus içindeki oranı artış gösterdi. Türkiye, oransal olarak yaşlı nüfusa sahip ülkelere göre hâlâ genç bir nüfus yapısına sahip olsa da yaşlı nüfus sayısal olarak oldukça fazla.

Çalışma çağındaki 100 kişiye düşen yaşlı sayısını ifade eden “yaşlı bağımlılık oranı” 2019’da yüzde 13.4 iken 2024’te yüzde 15.5’e çıktı. Nüfus projeksiyonlarına göre yaşlı bağımlılık oranının 2030’da yüzde 19.5, 2040’ta yüzde 26.5, 2060’ta yüzde 45.5, 2080’de yüzde 61.9 ve 2100’de yüzde 61.6 olacağı öngörüldü.

Sinop’un beşte biri yaşlı çıktı

Yaşlı nüfus oranının en yüksek olduğu il, 2024’te yüzde 20.8 ile Sinop olarak belirlendi. Bu ili yüzde 20.2 ile Kastamonu, yüzde 19.1 ile Giresun izledi. Yaşlı nüfus oranının en düşük olduğu il ise yüzde 3.7 ile Şırnak oldu. Bu ili yüzde 4.3 ile Hakkari ve yüzde 4.4 ile Şanlıurfa izledi.

Yaşam beklentisi 77.3 yıl oldu

Hayat Tabloları, 2021-2023 sonuçlarına göre, doğuşta beklenen yaşam süresi Türkiye geneli için 77.3 yıl, erkekler için 74.7 yıl ve kadınlar için 80 yıl oldu. Türkiye’de 65 yaşına ulaşan bir kişinin beklenen yaşam süresi, ortalama 17.4 yıl olarak hesaplandı.