Ulusal Taşıt Taşıma Sistemi gerçekten faydalı mı, yoksa vatandaşın fazladan vaktini ve parasını alacak bir uygulama mı?
Feramuz Erdin
Akaryakıt Dağıtım Şirketleri tarafından sağlanan Taşıt Tanıma Sistemi kullanılan, kiralama yoluyla edinilen veya işletmeye dâhil olan ve işte kullanılan taşıtlara TTB taktırma zorunluluğu ile akaryakıt istasyonlarındaki en az bir pompa ünitesinin tabanca aparatları üzerine 31 Aralık 2024’e kadar TTO taktırılması zorunluluğu getirilmişti. Bu yeni uygulamayla, akaryakıt istasyonlarında yukarıda sayılan araçlara yapılan satışlarda, taşıt plaka bilgisinin elle girişine olanak vermeksizin, araç bilgilerinin yeni nesil akaryakıt pompa ödeme kaydedici cihazlarına otomatik olarak gönderilmesi amaçlanıyor.
Banka POS cihazlarının kullanımının sona ermesi ve Yeni Nesil Ödeme Kaydedici Cihazlar (YN ÖKC) ile ödeme yapılması zorunluluğu ise Hazine ve Maliye Bakanlığı ve Gelir İdaresi Başkanlığı tarafından alınan son bir kararla 10 Ocak 2025 tarihine ertelendi.
ÖZEL ARAÇLAR 1 TEMMUZ’DA YAKIT ALAMAYACAK
21 Eylül 2024 tarihli 32669 sayılı UTTS Tebliği kapsamı genişletilerek, 1 Temmuz 2025 tarihinden itibaren trafiğe kayıt olacak bireysel araçlara da kayıt ve tescil işlemini takip eden bir ay içerisinde TTB taktırma zorunluluğu getirildi. Bu durumda, yukarıdaki tanıma uyan araçların akaryakıt alması mümkün olmayacak.
ULUSAL MARKER’DA SORUN MU VAR?
Akaryakıt sektöründe vergi kaçağını engellemek üzere TÜBİTAK tarafından çok özel olarak geliştirilen Ulusal Marker-UM, yurt içinde pazarlanacak akaryakıta, rafineri çıkışında, gümrük girişinde, sanayide yan ürün olarak veya diğer şekillerde üretilen veya tasfiye edilmiş kaçak petrolden teknik düzenlemelere uygun olan akaryakıta veya benzin türlerine harmanlanacak etanole ticari faaliyete konu edilmeden önce, ilgili lisans sahibi tüzel kişiler tarafından EPDK tarafından belirlenen şart ve seviyede eklenen bir üründür. Akaryakıt kaçakçılığının önlenmesi amacı ile 5015 sayılı Petrol Piyasası Kanununa istinaden hazırlanmış olan “Petrol Piyasasında Ulusal Marker Uygulamasına İlişkin Yönetmelik” gereğince, 1.1.2007 tarihinden beri ülke genelinde benzin, motorin, biyodizel ve
benzinle harmanlanacak olan etanole EPDK’nın yetkilendirdiği dağıtım şirketleri ve rafinerilerce ticari faaliyete konu edilmeden önce eklenmektedir.
Ulusal Marker TÜBİTAK UME tarafından geliştirilmiş olup sürekli olarak güncellenmektedir. TÜBİTAK BİLGEM tarafından geliştirilen saha kontrol cihazları, 2012 yılında faaliyet göstermeye başlayan Gezici Ulusal Marker Referans Cihazı ve Ulusal Marker etken maddeleri sertifikalı referans malzemelerinin sisteme dahil edilmesi ile Ulusal Marker denetim altyapısı daha da geliştirilmiştir. TÜBİTAK BİLGEM tarafından geliştirilen saha kontrol cihazları ile sahada ölçümü yapılan numuneler TÜBİTAK UME’nin geliştirdiği ölçüm sistemi ile Bölge Referans Laboratuvarları’nda nihai olarak ölçülmektedir.
BU KEZ MALİYE DE DEVREDE
Yani aslında halihazırda akaryakıtta EPDK tarafından yürütülen ve TÜBİTAK tarafından desteklenen ve güncellenen bir denetim sistemi zaten mevcuttur. Bu sistemin aksayan veya çağ dışı kalmış tarafları varsa yine bu sistem içinde iyileştirilmesi yoluna gidilmesi de bir çözümdür. Sade vatandaşa fazladan vakit ve para harcatacak UTTS gibi uygulamalara neden ihtiyaç duyulduğu kamuoyuna etraflıca anlatılmalıdır. Elektrikli araç satışlarının adeta patlama yaptığı ve 10 yıl içinde fosil yakıtlı araçların neredeyse “tu-kaka” haline geleceği bir ortamda UTTS kurmak adına yapılacak olan bu yatırımın bedeli ve beklenen rakamsal faydası nedir?
patronlardunyasi.com
